DOLAR 32,3638
EURO 34,977
ALTIN 2325,114
BIST 9079,97
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul °C

Bono nedir ve nasıl yatırım yapılır

Bono nedir ve nasıl yatırım yapılır
16.03.2020
A+
A-

Hazine bonosuna yatırımın modası hiç geçmedi. Yatırımcılar tarafından çok tercih edilen Hazine bonoları, Amerikan Tahvil ve bonoları, şirketlerin finansman bonoları yatırmcının ilgisini hep çekmiştir. Peki bono nedir? bonoların avantaj ve dejavantajları nelerdir? İşte size bonoyla ilgili merak edilenler…

 Bono en basit tanımı ile, devletin (kamu kurumunun) ya da bir özel şirketin yatırımcılardan belirli bir vade için borç alması karşılığında verdikleri belgeye bono denir.

Bono, yatırımcıların devlet veya kurumsal yerlerden değişken ya da sabit faiz oranlarıyla belirlenen süre içerisinde kredi aldığını belirten belge türüdür. Menkul kıymet niteliğinde olduğu için senet de denebilir. Kısaca bono bir ödeme vaadidir.

Bonolar genellikle şirketler, belediyeler, devletler ve hükümetler tarafından projeleri finanse etmek için kullanılır. Bonoların sahipleri ihraççıların borç tutucuları yada kredi sağlayanları konumundadır. Bono işlemi borçlu yada muhatap, bono bedelini ödeyecek kişi, ve alacaklı yada lehtar, bono bedelini tahsil edecek kişi, arasında gerçekleşir. Bonoların vade süresi genellikle 60 günden fazla 300 günden az olmak üzere sınırlıdır.

 

Bir örnek vermek gerekirse; bir kişinin almak istediği bir ürün vardır fakat bunu karşılayacak nakdi yoktur. Kişi ürünün bedelini karşılayamayacağı için ürünün satıldığı firmaya bono vererek, yani ödeyeceğine ilişkin vaadde bulunan bir senet vererek, ürüne sahip olur.

 

Bono nasıl tahsil edilir?

 

Bono iki şekilde tahsil edilebilir. Bono tahsil etmenin birinci yolu vade süresi dolunca alacaklının borçluya başvurarak ödenecek tutarı alıp karşılığında senedi vermesidir. Diğer yol ile alacaklı ödeme zamanı gelmeden bir bankaya gider ve senedi iskonto yaptırır. Vade süresi dolup ödeme süresi geldiğinde borçlu borcunu bankaya öder. Bu işlemle borçlunun herhangi bir kazancı yada kaybı yoktur fakat banka ve alacaklı avantajlı konumdadır. Bunun nedeni alacaklının vadeden önce tahsilat yapmış olması, bankanın da senet üzerinden bir miktar para almasıdır.

Bono türleri nelerdir?

Bonolar basıldığı yerler ve kullanım amaçları konusunda farklılık gösterir. Bu farklılıkları dört ana başlık altına toplayabiliriz;

 

1) Hazine Bonosu;

 

Türkiye Cumhuriyeti Hazinesi tarafından basılan ve vadesi 1 yıldan az olan devlet içi borçlanma menkul kıymetleridir. Türk lirası veya döviz şeklinde olabilir. Devlet kısa zamanda fon elde edebilmek için genellikle hazine bonosu satışa çıkarırlar. Bu bonoları satın alan yatırımcılara da faiz getirisi sunar. Hazine bonosu devlet güvencesi altında olduğu için en az riskli alternatif yatırım aracı sayılabilir. Aynı zamanda hazine bonosu vade tarihine kadar elde tutulduğu takdirde anapara ve faizin geri ödenmesini de garantiler.

 

2) Altın, Gümüş ve Platin Bonoları;

 

Kıymetli maden aracı kurumlarla eski adı ile İstanbul Altın Borsası üyesi bankaların kıymetli maden cinsinden ihraç ettiği bonolardır. İskontolu ve iskontosuz olarak satılabilen bu bonoların vadesi 60 günden az 360 günden fazla olamaz. Altın, gümüş ve platin bonolarının satışa sunulması için halka arz edilme şartları ve iskonto esasları vardır. İskonto oranları vadeye uygun olmak kaydıyla yıllık bazda hesaplanır.

 

3) Banka Bonoları;

 

Genellikle kalkınma ve yatırım bankalarının borçlu sıfatıyla oluşturduğu bonolardır. Kabaca iki adımda işlem görür. İlk olarak Sermaye Piyasa Kurulu tarafından kayda alınır. Ardından da ihraç edilerek iskonto esaslarına göre satılır.

 

İskonto oranı yıllık bazda hesaplanarak satışa sunulan bonolar satış yapılacağı satış süresi içinde banka tarafından sunulur. İkinci el piyasada banka bonolarının alım satım işlemi serbesttir. Bonoları ihraç eden bankalar da bu kurala uymak zorundadırlar.

 

4) Finansman Bonoları;

 

Anonim ortaklık statüsünde olan büyük şirketler, bankalar ve finans kuruluşları tarafından basılıp ihraç edilen senetler genellikle işletmelerin kıza süreli fon ihtiyaçlarını karşılamaya yöneliktir.

 

Bonoda bulunması gerekenler nelerdir?

 

Bonoların geçerli sayılması için bazı zorunluluklar vardır. Gerekli unsurlar yerine getirilmemesi bonoları geçersiz kılar. Bono kelimesi, kayıtsız şartsız bir meblağ ödenmesi vaadi yani bedel, alacaklının adı ve soyadı, bononun düzenlendiği gün ve yer, bononun ödeme yeri, bonoyu düzenleyenin imzası ve vade bir bonoda kesinlikle bulunmalıdır.

 

Bonoların Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?

Bonoların ne kadar güvenli olduğunu düşünürseniz düşünün, bir tanesinin üzerine bütün birikiminizi bağlamanız doğru değildir. Kendinize portföy çeşitliliği oluşturmanızda fayda vardır. Oluşturduğunuz portföy doğrultusunda işlemlerinizde daha kazançlı olabilirsiniz. Bono yatırımları güvenli olması ve riskinin çok az olmasından dolayı gelirleri de düşüktür. Borsa piyasasında risk ne kadar düşükse, kazanma durumu bir o kadar yüksektir. Bundan dolayı piyasa içerisinde yüksek kazançlar sağlamak istiyorsanız, araştırmalarınızı ve analizlerinizi eksiksiz yaparak, bonoların yanında diğer yatırım araçlarını da değerlendirebilirsiniz.

 

Toparlamak gerekirse; bono yatırımlarını hangi piyasada yaparsanız yapın, yatırımlarında güvenli ve risksiz işlemler gerçekleşir. Bu sebeple getirilerine kesin bakıldığı kadar azdır. Kendilerini güvende hissetmek isteyen her yatırımcının tercih edebileceği bir türdür. Bu nedenden dolayı da portföylerde yüksek oranda bulunan bir kıymetli evraktır. Sizde hem kazanmak hem de güven içinde yatırım yapmak istiyorsanız, bonoları tercih edebilirsiniz.

YASAL UYARI

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.


YORUMLAR

Solve : *
14 − 4 =


Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.