Duygusal zekaya neden ihtiyacınız var?

Duygusal Zeka kitlelere ilk duyurulduğu zaman şu tuhaf bulgunun halkası olarak sunuldu: ortalama IQ’ya sahip olan insanlar yüksek IQ’ya sahip olan insanlardan zamanlarının %70’inde daha yüksek performans sergilemektedir.

Bu anomali bir çok kişi tarafından başarının tek belirleyicisi olarak bilinen IQ tezine büyük bir darbe vurdu. Yıllar süren araştırmalar performansları ile göz kamaştıran kişileri diğerlerinden ayıran kritik faktör olarak şuanda EQ’yu işaret etmektedir.

Duygusal Zeka her birimizde mevcut olan biraz soyut bir şeydir. Davranışlarımızı nasıl yöneteceğimizi, sosyal karmaşa içerisindeki seyrimizi ve pozitif sonuçlar verecek kişisel kararlarımızı etkiler. Duygusal Zeka dört temel becerinin altında birleştiği iki temel yetkinlikten oluşur: Kişisel Yetkinlik ve Sosyal Yetkinlik.

Kişisel Yetkinlik daha çok sizin kendiniz ile ilgili olup diğer insanlar ile olan etkileşimden bağımsız olan kişisel-farkındalık ve kişisel-etkililik kabiliyetlerinizi içerir. Kişisel yeterlilik senin duygularının farkında olman, davranışlarını ve eğilimlerini yönetme yeteneğidir.

Kişisel-Farkındalık duygularınızı doğru algılamanız ve duygularınız ortaya çıktığında onların farkında olmayı sürdürme yeteneğidir.
Kişisel-Yönetim esnek kalmak ve bunu davranışlarınıza olumlu bir şekilde yansıtmak için duygularınızın farkındalığını kullanma yeteneğidir.
Sosyal Yetkinlik sosyal farkındalık ve ilişki yönetimi becerilerinden oluşur. Sosyal Yetkinlik ilişkilerin kalitesini arttırmak ve insanlara etkin bir biçimde cevap vermek amacıyla diğer insanların ruh hallerini, davranış ve güdülerini anlama yeteneğidir.

Sosyal Farkındalık diğer insanların duygularını doğru bir şekilde alma ve gerçekte neler olup bittiğini anlama yeteneğidir.
İlişki Yönetimi etkileşimleri başarılı bir şekilde yönetmek için kendi duygularınızın farkındalığı ile başkalarının duygularının farkındalığını kullanma yeteneğidir.
Duygusal Zeka, IQ ve Kişilik Birbirinden Farklıdır

Duygusal zeka, aklınızdan farklı temel insan davranışları unsuruna değinir. IQ ve duygusal zeka arasında bilinen bir bağlantı yoktur; birilerinin zeki olmalarından yola çıkarak duygusal zekalarını öngörmeniz söz konusu değildir. Zeka öğrenebilme yeteneğinizdir ve 15 yaşında zeka düzeyiniz neyse 50 yaşında da o olacaktır. Ancak öte taraftan duygusal zeka kazanılıp pratikle geliştirilebilen esnek beceridir. Bazı insanların duygusal zekaları doğuştan diğerlerininkinden daha gelişkin olabiliyorken yine de duygusal zekanızı geliştirip doğuştan sahip olmadığınız yetenekleri iyi bir düzeye getirebilirsiniz.

Kişilik bulmacanın son parçasıdır. O her birimizi tanımlayan sabit bir “tarz” dır. Kişilik içe dönük olma dışa dönük olma eğilimi gibi karmaşık nörolojik yapıdan kaynaklı tercihlerin sonucudur. Bununla birlikte, IQ gibi kişilik de duygusal zekanın öngörülmesinde dikkate alınamaz. Yine IQ gibi kişilik de bir ömür boyu istikrarlıdır ve değişmez.

Zeka, duygusal zeka ve kişilik bir insanı tamamlayan üç unsurdur ve her birinin benzersiz bir yeri vardır.

Duygusal Zeka Performansı Öngörür

Duygusal zeka profesyonel başarı üzerinde ne kadar etkilidir? Kısaca çok fazla. Enerjinizi tek bir yöne odaklamanın etkili bir yoludur. TalentSmart duygusal zekayı iş yerinde önem arzeden 33 ayrı beceri ile karşılaştırdı ve duygusal zekanın performans için en etkili beceri olduğunu buldu ve bu durum her iş tipinde %58 lik başarı durumuna da açıklık getirmektedir.

Duygusal zekanız bir dizi kritik becerinin temelidir – her gün söyleyip yaptığınız hemen her şey üzerinde etkisi vardır.

İş yerinde incelediğimiz insanlardan yüksek performans sergileyenlerin %90’ının yüksek EQ’ya sahip olduğunu gördük ve düşük performans sergileyenlerin sadece %20’si yüksek EQ’ya sahipti. Diğer taraftan EQ’nun her türlü işte performansında %58 katkısı vardır. EQ’suz yüksek performansa sahip olabilirsiniz ancak bu zayıf bir ihtimaldir.

Doğal olarak yüksek EQ’lu insanlar düşük EQ’lu diğer insanlardan yılda 29.000$ fazla bir ortalama ile daha fazla para kazanırlar. EQ ve kazanç arasında o kadar doğrudan bir bağlantı vardır ki her EQ puanı yıllık maaşa 1.300$ katkı sağlar. Bu bulgular dünyanın her bölgesinde, her düzeyde, tüm sektörlerdeki insanlar için geçerlidir. Performans ve ücretin EQ ile yakından bağlantılı olmadığı bir iş bulmamız henüz mümkün olmamıştır.

Duygusal Zekanızı Geliştirebilirsiniz

Duygusal ve rasyonel “beyinleriniz” arsındaki iletişim duygusal zekanızın fiziksel kaynağını oluşturur. Duygusal zeka koridoru beyinde omirilikten itibaren başlar. Duyularınız öncelikle omirilikten beyninize girer ve beynin ön kısmından geçer ve öncelikle limbik sistemden geçerler bu yüzden de yaşadığınız durumlara öncelikle duygusal tepkiler veririz. Duygusal zeka için rasyonel ve duygusal beyinlerimiz arasında etkili bir iletişim olması şarttır.

Plastisite, nörologların beynin değişim kabiliyetini tanımlamak için kullandıkları bir terimdir. Siz yeni duygusal zeka becerilerini keşfedip uygularken beyninizinrasyonel ve duygusal merkezleri arasındaki yolu kaplayan milyarlarca mikroskobik nöron, diğer hücrelere uzanmak için küçük bir ağaç dalı gibi uzamaya başlar. Tek bir hücre, komşu hücreler ile 15.000 ayrı bağlantıya ulaşabilir. Bu zincirleme reaksiyon gelecekte yeni bir davranış biçimini kazanmayı kolaylaştırır. Siz beyninizi yeni edindiğiniz duygusal zeka becerileri ile eğitirken beyniniz de bu davranışları alışkanlık haline getirecek yolları oluşturur. Çok geçmeden, nasıl yapacağınızı düşünmeye bile gerek duymadan çevrenize karşı duygusal zeka davranışlarını sergilemeye başlarsınız. Beyniniz yeni davranışların kullanımını güçlendirdiği sırada kullanmayı azalttığınız için eski yıkıcı davranışları destekleyen bağlantılar da ölmeye mahkum olacaktır.

Dr. Travis Bradberry

Çeviri ve Derleme: Azmi Ulaş