İleri Besleme : Geleceğe ve gelişime odaklanma – Lerzan Erkan

Yeni yılın ilk yazısını ileri besleme (feed forward) konusuna ayırmak istedim. Malum yeni yılda performans görüşmelerini tamamlamak üzere ya da tamamladı şirketlerin çoğu. İnsan Kaynakları bölümleri işin içinden çıkmaya uğraşıyor.

Çalışanlarla yöneticileri arasında performans görüşmeleri daha doğrusu anlaşmazlıkları yaşanıyor. Neden anlaşmazlık dediğimi açıklamak isterim. Şirketlerde performans değerlendirme sistemlerini kurduktan sonra genellikle bölüm yöneticilerine/amirlerine diyoruz ki yılda 2 kez performans görüşmesi yap ve bunları kayıt altına al. Bu konuda eğitimler vererek, çalışanlara geri bildirim vermesini bekliyoruz yöneticilerden. Çoğunlukla hayal kırıklıkları ile mutabakat sağlanıyor bu görüşmelerde. Birçok çalışan geçmişte yanlış olan, tam olarak yapılamayan durumlara yönelik verilen geri bildirimleri almaktan ve buna yönelik açıklama yapmaktan hoşlanmıyor. Kim hoşlanır diye düşünebilirsiniz? Bu durumu ileri besleme ile farklılaştırmak mümkün. Şimdi isterseniz ileri besleme konusunu açıklamaya çalışalım.

İleri besleme; geçmişe odaklanmak yerine, geleceğe yönelik önerilere odaklanan bir yaklaşım olarak tanımlanabilir. Kişilerin gelişime açık yetkinlikleri ve özellikleri üstünde düşünmesini sağlayan, pozitif gelişimi ve öğrenmeyi destekleyen bir yaklaşım olması olumlu hisleri de beraberinde getirmekte. Burada temel felsefe aslında basit: “Geçmişi değiştiremeyiz bununla birlikte geleceği şekillendirebiliriz”

Bu konuda Marshall Goldsmith’in şu sözünü çok seviyorum: “Başarılamamış bir geçmişe değil, olumlu olacağına inandığın bir geleceğe odaklan!” Bu söz gelişim odaklı zihinlerin neler başarabileceğini bize söylüyor aslında. İşte ileri beslemenin yapmak istediği tam da bu. Kişiyi gelişime odaklamak. Hatalardan öğrenerek geleceğini şekillendirmesine izin vermek.

İleri besleme ne yapar tam olarak derseniz?

• ….. problemlerden çok çözümlere odaklanır, o yüzden pozitif etki yaratır
• ….. sahiplenmeyi arttırır, o yüzden daha “sürdürülebilir” sonuçlar verir
• …. yargılama yoktur, dolayısıyla “kişisel” algılanmaz
• …. her iki tarafın fikirlerini eşit olarak ortama sokar, yani farklı bakış açılarını kaçırmaz

Örnek bir ileri besleme akışı vermek gerekirse;

1 : Konuşmaya davet et ve konuya ilişkin kendi düşüncelerini söyle

* Dikkatimi çekti de… / bir süredir bakıyorum da / Geçen gün ki olay bende bir ışık yaktı…

2 : Onun bu konuya ilişkin fikrini sor ve ne hissettiğini öğren

* Sen neler hissettin? Belki sen farklı bir açıdan bakıyorsundur, biraz anlatır mısın?

3 : Bu konuda ne yapmak istediğini, hedefini sor

* Bu konuda sence neler yapılabilir? Ne yapmak istiyorsun? Neyi hedefliyorsun?

4 : Nasıl yapmayı düşündüğünü sorgula

* Nasıl yapmayı düşünüyorsun? Kimlerden destek alabilirsin? Önünde nasıl engeller var?

5 : Düşünce ve önerilerini paylaş

* Fikrimi paylaşmamı ister misin? ……. ya da …….. de yapabilirsin. Nasıl geliyor kulağa?

6 : Kapanışı yap

* Benden beklediğin bir şey var mı? Ne zaman yapmayı düşünüyorsun? Bundan nasıl haberim olacak?

İleri beslemeyi günlük kullandığımız bir refleks haline getirdiğimizde, karşımızdakini, kendi hedeflerini oluşturan, kendini harekete geçirebilen bir kişiye dönüştürebiliriz. Yeni nesil yönetim yaklaşımlarında yöneticilerden/liderlerden beklenen çalışanlarını ileri doğru harekete geçirmek için onlara mentorluk ve/veya koçluk yapmaları. Bunun için yönetici/liderlerin aşağıdaki soruları kendilerine sormalarını öneriyorum:

• Tam bir güven ortamı yaratabilmek için neler yapmalıyım?
• Karşımdakinin benimle ilgili bir sorunu olabilir mi?
• İleri beslemeye ben açık mıyım? İleri besleme talep ediyor muyum?
• Yeni nesil liderlik için hangi kaslarımı daha çok devreye sokmalıyım?
• Daha iyi ileri besleme yapmak için hangi güçlü yanlarımı ortama getireceğim?

Bu soruları hepimiz sormalıyız kendimize. Çalışanlarımızı/kendimizi geliştirmenin yolu, gelişime odaklanmaktan ve geleceği şekillendirirken öğrenmeyi öğrenmekten geçiyor.

Yeni yılın hepimiz için; gelişime, hatadan öğrenmeye, geleceği ve hedeflerimizi oluşturmaya daha fazla zaman ayırdığımız ve sorguladığımız bir yıl olmasını dilerim.