Kapanma döneminde psikolojik iyilik hali
Dünya Sağlık Örgütü’ de , ruh sağlığını, “bireyin kendi yeteneklerinin farkında olması, yaşamında oluşan stresin üstesinden gelebilmesi, iş yaşamında üretken ve faydalı olabilmesi ve yetenekleri doğrultusunda toplumuna katkı yapması’’ olarak tanımlanmaktadır. Bu tanımda, bireyin ruhsal hastalıklarının olmamasının yanında, kendini bilen, stresle başa çıkabilen, üretken ve çevresine katkıda bulunabilen bir birey olması durumunda ruh sağlığının iyi kabul edilebileceği belirtilmektedir.
“Psikolojik iyi oluş” ifadesi, bir bireyin duygusal sağlığını ve genel işleyişini tanımlamak için kullanılır. Araştırmacılar bireysel sorunlar ve sıkıntıların yokluğunun bir kişinin yüksek psikolojik iyiliğe sahip olduğunu göstermediğini keşfetmişlerdir. Psikolojik iyi oluş hali, mutlu hissetmek ve iyi ruh haline sahip olmak ile ilgilidir. Psikolojik iyilik hali yüksek olan insanlar kendilerini yetenekli, mutlu , iyi desteklenmiş ve yaşamdan memnun hissettiklerini dile getirirler.
Acı verici duyguların deneyimi (örneğin hayal kırıklığı, başarısızlık, keder) hayatın normal bir parçasıdır ve bu olumsuz veya acı verici duyguları idare edebilmek uzun vadeli ‘’iyi oluş’’ psikolojik refah için çok önemlidir. Bununla birlikte, olumsuz duygular aşırı olduğunda veya çok uzun sürdüğünde ve kişinin günlük yaşamında işlevselliğine müdahale ettiğinde, psikolojik iyilik hali tehlikeye girer.
İyi hissetme kavramı yalnızca olumlu mutluluk ve memnuniyet duygularını değil, aynı zamanda ilgi, bağlılık, güven ve şefkat gibi duyguları da içerir. Etkili işleyiş kavramı (psikolojik anlamda) kişinin potansiyelinin geliştirilmesini, kişinin yaşamı üzerinde bir miktar kontrole sahip olmasını, bir amaç duygusuna sahip olmasını (örneğin, değerli hedeflere doğru çalışmak) ve olumlu ilişkiler deneyimlemesini içerir. Kapanma döneminde bunlardan mahrum kaldığımız durumlar olabilir. Yakınlarımızdan, sevdiklerimizden belki işimizden, seyahatimizden uzaklaşmak durumunda kalıyoruz ve bizi iyi hissettiren bu olgulardan uzaklaşınca psikolojik iyilik halimiz zedelenebiliyor. Ancak içinde bulunduğumuz koşullarda psikolojik iyilik halini koruyabilmek mümkündür.
Psikolojik iyilik halimizi koruyabilmek için güne başlarken biraz kendimizi dinleyip, ruh halimizin durumunu ölçerek güne devam etmek gün içerisinde daha iyi hisler içerisinde olmamızı sağlayabilir.
Güne başlarken kendimize bir bakıyoruz, kendimi nasıl hissediyorum? Olası cevaplar şöyle olabilir;
- MUHTEŞEM! – O zaman ihtiyaçlarını karşılamaya ve öz bakıma devam…
- İYİ!- Bu düzeyi nasıl devam ettirebilirim?
- İDARE EDER!- Günümü güzelleştirmek için neler yapabilirim?
- EH! – Kendine daha nazik davranman daha iyi hissettirir mi?
- TÜKENDİM!- Neden tükenmiş hissediyorum? Bunu nasıl durdurabilirim? Ne olsa daha az tükenmiş hissederdim? Bunun için ne yapabilirim?
- BİTTİM!- Hayatımda neleri değiştirmek istiyorum?
Kendinize verdiğiniz cevaplar, kendinize sorduğunuz sorular kadar önemlidir. Psikolojik iyilik halinize farkındalık oluşturmak, iyi oluşunuzu ve mutlu hissetmenizi sağlayan sürecin ilk aşaması durumundadır. Evlerimize kapandığımız bu dönemde kendimize dönerek neler hissettğimiz, neler hissetmek istediğimiz konusunda kendi psikolojik halimizi iyileştirebiliriz.