Artan enerji fiyatları, Avrupa ve Türkiye

Fiyat, tüm ekonomik birimler için her düzeyde kritik bir konudur. Fiyatların bu kritik önemi son olarak Rusya’nın Avrupa’ya gaz naklini azaltması sonucu son 1 yıllık süreçte neredeyse 4 katına çıkan doğalgaz fiyatlarıyla yeniden gündeme geldi.

Öyle ki; doğalgaz fiyatlarının artışı Avrupa’daki elektrik üreticilerini düşen kar marjı nedeniyle girdi olarak kömür kullanmaya yönlendirmiştir. Bu durum bu sefer de kömür ve karbon emisyon izin kontratlarının fiyatını artırmıştır. Sonuç olarak kış öncesi Avrupalı tüketicilerin elektrik faturaları rekor düzeyde yükselmiştir. İşin kötü yanı yaklaşan kış için gaz depolarının doldurulması gerekiyor. Bu ise fiyatları artıran bir diğer unsur.

Şekil 1: Doğalgaz Fiyatlarındaki Değişimin Karbon Kontrat Fiyatları Üzerindeki Etkisi

Enerji maliyetlerindeki artış enflasyonu artırırken, ekonomik toparlanma üzerinde de baskı oluşturmaktadır. Avrupa Merkez Bankası Euro bölgesi için 2021 yılı sonunda %2’lik bir enflasyon öngörüsünde bulunmasına rağmen Avrupa’nın en büyük elektrik piyasası Almanya’nın ağustos ayı enflasyon oranı daha şimdiden %3,4’e ulaşarak rekor tazelemiştir.

Kuzey Akım 2 boru hattının yılsonuna kadar operasyonel hale gelmesiyle doğalgaz fiyat artışlarının duracağı ya da gerileyeceği tahmin edilse de söz konusu artışlar başta Avrupa olmak üzere birçok ticari ortağı endişeye sürüklemektedir. Ayrıca kış döneminde artan talebi karşılamak amacıyla Avrupa’ya sevk edilmesi muhtemel sıvılaştırılmış doğalgazın Asya piyasaları tarafından toplanması da krizi derinleştiren diğer bir unsurdur.

Şüphesiz ki bu durum ticaretinin neredeyse yarısını Avrupa ile gerçekleştiren Türkiye’yi de önümüzdeki süreçte olumsuz etkileme potansiyeline sahip. Çünkü Türkiye’nin fiyat artışı sınırlandırma kapasitesi, hidroelektrik kapasitesiyle sınırlı ve Avrupa’ya kıyasla daha düşük. Kurak geçen yaz, düşük rezervuar doluluk oranları ve yüksek LNG fiyatları da Türkiye’nin elini zayıflatmaktadır.

Enerji kanadında yaşanan bu son fiyat artışları sonrasında yenilenebilir enerjinin geleneksel enerji kaynaklarının yerini alamayacağı yönünde söylemler yeniden alevlenmeye başladı. Türkiye’de ise yeterli kamuoyu oluşursa yeni bir yenilenebilir enerji dalgasının başlayabileceği konuşuluyor. Enerji piyasasındaki hareketlilik tüm hızıyla devam ediyor.

YASAL UYARI

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.