“Piyasa Bozucu Eylemler” tebliğinde değişiklik
SPK, piyasa bozucu eylemlerde yanlış ve yanıltıcı bilgiye ek olarak emir ve işlem yapılması şartı getirdi; piyasa haberlerine ilişkin muafiyetler de sadeleşti
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Cumartesi günü 29983 sayılı Resmi Gazete’de “Piyasa Bozucu Eylemler” tebliğinde değişikliğe gitti.
Buna göre sermaye piyasalarını etkileyebilecek “yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi verilmesi” durumlarında kişilerin piyasa bozucu eylem gerçekleştirmiş olmakla suçlanabilmeleri için ilgili sermaye piyasası aracında “her türlü emir verilmesi ve/veya işlem yapılması” şartı da aranacak.
Piyasa bozucu eylem sayılmayan halleri düzenleyen maddede de sadeleştirme yapıldı. Bu noktada “makul neden” ve “basın özgürlüğü” vurgusu öne çıktı.
PİYASA BOZUCU EYLEMDE 2 KOŞUL
Kurul, 2014 yılında yeni SPK kanunu kapsamında çıkardığı tebliğ ile şu koşulları piyasa bozucu eylem kapsamına almıştı:
1) Sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını, değerlerini veya yatırımcıların kararlarını etkileyebilecek nitelikte veya bunlara etki edebilecek piyasa göstergelerine yönelik olması
2) Bu konularda yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi verilmesi, söylenti çıkarılması, haber verilmesi, özel durum açıklaması yapılması, yorum yapılması veya rapor hazırlanması
YAYIMIN YANINDA EMİR VE İŞLEM ŞARTI
Önceki tebliğ kapsamında da bu hususların “yalan, yanlış veya yanıltıcı olduğunu bilen yahut bilmesi gerekenler tarafından yayılması” piyasa bozucu eylem olarak değerlendirmeye yeterli sayılıyordu.
Şimdi ise buna “bu fiili gerçekleştirenler tarafından söz konusu fiilin gerçekleştirilmesinden önce veya sonra ilgili sermaye piyasası aracında her türlü emir verilmesi ve/veya işlem yapılması halinde” koşulu eklendi.
MADDE 8 SADELEŞTİ
Aynı tebliğde, piyasa bozucu sayılmayan halleri düzenleyen maddenin de sadeleştirildiği görülüyor. Bu maddede gazetecilerin basın meslek ilkeleri ve etiğine uygun olarak yürüttükleri mesleki faaliyetleri şu üç fıkra kapsamında piyasa bozucu sayılmıyordu:
“a) Haber veya yorumların yayımlanmış olmasından dolayı doğrudan veya dolaylı olarak haksız menfaat temin edilmemesi,
b) Haber veya yorumların bilgi suistimali ve piyasa dolandırıcılığı suçlarından herhangi birini işleyen şahıslarla anlaşmalı olarak ya da bu şahısların yönlendirmesiyle yayımlanmamış olması,
c) Haber veya yorumların yayımlanmasından önce ilgili sermaye piyasası aracında işlem yapılmaması veya bu hususların başkalarına aktarılmaması”
Değişen 8. madde ie düzenleme “basın özgürlüğü kapsamındaki faaliyetler” olarak belirtiliyor. Bu madde ayrıca SPK kanununun 108. maddesinde yer alan ve 104. maddesi kapsamına girmeyen halleri piyasa bozucu olmayanlar olarak sınıfladırıyor.
PİYASA BOZUCU OLMAYAN HALLERDE MADDE 108 VE MADDE 104 ÇALIŞACAK
Madde 108 şu şekilde:
“a) TCMB ya da yetkilendirilmiş başka bir resmî kurum veya bunlar adına hareket eden kişiler tarafından para, döviz kuru, kamu borç yönetim politikalarının uygulanması veya finansal istikrarın sağlanması amacıyla işlem yapılması
b) Kurul düzenlemelerine göre uygulanan geri alım programları, çalışanlara pay edindirme programları ya da ihraççı veya bağlı ortaklığının çalışanlarına yönelik diğer pay tahsis edilmesi
c) Kurulun bu Kanun kapsamındaki fiyat istikrarını sağlayıcı işlemlere ve piyasa yapıcılığına ilişkin düzenlemelerine uygun olarak icra edilmeleri kaydıyla, münhasıran bu araçların piyasa fiyatının önceden belirlenmiş bir süre için desteklenmesi amacıyla sermaye piyasası araçlarının alım veya satımının yapılması yahut emir verilmesi veya emir iptal edilmesi”
Gerçekleşen hal, Madde 108’in bu üç fıkrasından birine tabi ise piyasa bozucu sayılmayacak.
Madde 104 ise “Makul bir ekonomik veya finansal gerekçeyle açıklanamayan, borsa ve teşkilatlanmış diğer piyasaların güven, açıklık ve istikrar içinde çalışmasını bozacak nitelikteki eylem ve işlemler, bir suç oluşturmadığı takdirde, piyasa bozucu nitelikte eylem sayılır.” diyor.
Bu açıdan yeni tebliğde bir eylem ve işlem, bu kapsama girmemesi halinde, yani “makul neden” bulunması durumunda piyasa bozucu olarak kabul edilmeyecek.
TEBLİĞ DEĞİŞİKLİĞİNİN TAM METNİ
Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğ değişikliğinin tam metni şu şekilde:
“MADDE 1 – 21/1/2014 tarihli ve 28889 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Piyasa Bozucu Eylemler Tebliği (VI-104.1)’nin 6 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Sermaye piyasası araçlarının fiyatları, değerleri veya yatırımcıların kararlarını etkileyebilecek nitelikte veya bunlara etki edebilecek piyasa göstergelerine ilişkin olarak yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi verilmesi, söylenti çıkarılması, haber verilmesi, özel durum açıklaması yapılması, yorum yapılması veya rapor hazırlanması, bu fiilleri gerçekleştirenler tarafından söz konusu fiillerin gerçekleştirilmesinden önce veya sonra ilgili sermaye piyasası aracında her türlü emir verilmesi ve/veya işlem yapılması halinde piyasa bozucu eylem olarak değerlendirilir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen hususların yalan, yanlış veya yanıltıcı olduğunu bilen yahut bilmesi gerekenler tarafından yayılması, bu fiili gerçekleştirenler tarafından söz konusu fiilin gerçekleştirilmesinden önce veya sonra ilgili sermaye piyasası aracında her türlü emir verilmesi ve/veya işlem yapılması halinde piyasa bozucu eylem olarak değerlendirilir.”
MADDE 2 – Aynı Tebliğin 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 8 – (1) Kanunun 108 inci maddesinde yer alan bilgi suistimali ve piyasa dolandırıcılığı sayılmayan hâller, basın özgürlüğü kapsamındaki faaliyetler ile Kanunun 104 üncü maddesi kapsamına girmeyen eylem ve işlemler piyasa bozucu eylem olarak değerlendirilmez.”
ESKİ TEBLİĞDE DEĞİŞİKLİK ÖNCESİ MADDELER
Eski tebliğdeki maddeler ise şöyleydi:
“MADDE 6 – (1) Sermaye piyasası araçlarının fiyatları, değerleri veya yatırımcıların kararlarını etkileyebilecek nitelikte veya bunlara etki edebilecek piyasa göstergelerine ilişkin olarak yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi vermek, söylenti çıkarmak, haber vermek, özel durum açıklaması yapmak, yorum yapmak veya rapor hazırlamak, piyasa bozucu eylem olarak değerlendirilir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen hususların yalan, yanlış veya yanıltıcı olduğunu bilen yahut bilmesi gerekenler tarafından yayılması piyasa bozucu eylem olarak değerlendirilir.
MADDE 8 – (1) Kanunun 108 inci maddesinde yer alan bilgi suistimali ve piyasa dolandırıcılığı sayılmayan hâller piyasa bozucu eylem olarak değerlendirilmez.
(2) Gazetecilerin basın meslek ilkeleri ve etiğine uygun olarak yürüttükleri mesleki faaliyetleri;
a) Haber veya yorumların yayımlanmış olmasından dolayı doğrudan veya dolaylı olarak haksız menfaat temin edilmemesi,
b) Haber veya yorumların bilgi suistimali ve piyasa dolandırıcılığı suçlarından herhangi birini işleyen şahıslarla anlaşmalı olarak ya da bu şahısların yönlendirmesiyle yayımlanmamış olması,
c) Haber veya yorumların yayımlanmasından önce ilgili sermaye piyasası aracında işlem yapılmaması veya bu hususların başkalarına aktarılmaması
şartıyla piyasa bozucu eylem olarak değerlendirilmez.”
YASAL UYARI
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.