Yüksek kurların yarattığı büyük tehlike

Kurlar yükselirken herkes ihracatçının rekabet avantajı elde edeceğinden, yüksek kurun ihracata ivme kazandıracağından bahseder. Gerçekten öylemi?

Kurlar yükseldikçe kamu oyunda bir algı oluşur . Bu algı “döviz daha da yükselecek alalım yükselince satıp kar ederiz.” Algısıdır. Bu arada analistler de kısa periyodda yükselişlerde doğrudan yukarı sinyali veren göstergelerin etkisinde kalarak hep yukarı demeye başlarlar. Kamu oyu da bu yorumlardan istediklerini duyduklarından koşarak dolarize olurlar. Buraya kadar herşey normaldir.

Gelelim yansımalara;

Birçok firma sahibi paralarını dövize döndüğünden, kur yükselişlerini adeta at yarışı seyreder gibi takip ederler. Ancak bu arada ödemeleri “piyasa malum” diyerek ertelerler ve dövize bağladıkları paranın daha fazla kazanmasını beklerken tedarikçilerini birer birer nakit sıkışıklığına sokarlar.

Bir diğer yandan döviz daha da yükselecek düşüncesiyle ithalatçılar gelecek malların ödemelerini yapmak üzere hemen döviz almaya başlarlar. Böylece dövize de talep gelmiş olur. Bu arada en yüksek fiyattan da maliyetlenerek kura dayalı maliyet enflasyonu yaşanmış olur. Artık malzemeler yeni kura göre fiyatlanacak ve yeni fiyat listesi çıkacaktır.
İhracatçılar ise normal gelen siparişleri hangi kurdan fiyatlayacaklarını bilemezler. Bu yüzden de biraz daha düşük kuru baz alırlar. Tabi ki mal sattıkları yerler de kurları izlerler o yüzden de fiyat kırmaları talep edildiğinden, kur yükselişin karını kısmen alamazlar. Zaten daha sonra yapacakları üretimde de yüksek maliyetlerle karşılaşacaklarından yabancıların istediği indirim ve maliyet artışı daha düşük kar marjıyla hayata devam etmeleri ile sonuçlanır.

Gelelim krediyle dönmeye çalışanlara;

Onlar bankanın istediği teminatı tamamlama sıkıntısını yaşamaya başlamışlardır bile. Örneğin USD 3 TL iken verilen teminat USD 3,75 TL olunca %25 artırılmak durumundadır. Eğer yoksa hapı yuttunuz. Kredi limitleriniz risk seviyesine iner ve yeni kaynak bulamadığınız için piyasaya verilen çek yazılmaya başlar. Bunun için öteleme gibi çareler aransa da bu süreklilik arzedemez.

Sonuç hep birlikte kaybetmektir. Çünkü yükselen doları alanlar daha sonra aynı ürünleri daha yüksek fiyatlarla bulacaklarıdır. Çünkü sonu enflasyon olan bir yola girilmiştir.
Bakalım bu oyunun sonu nereye varacak. Sanki eski filmleri tekrar izliyoruz gibi.

Unutmayın döviz yükseldikçe rekabetçi olacaksak dolar 1 TL’den 2 TL’ye ordan da 3,75 TL’sına yükseldi. Peki şimdi kendinize sorun, ne değişti? Rekabetçi olduk mu?

Saygılarımla,
Hikmet Baydar
3. Göz Danışmanlık

YASAL UYARI

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.