Gayrimenkul sertifikası borsada nasıl alınıp satılacak, avantajları neler?
2016 yılında yenilenen Gayrimenkul Sertifikası Arzı Tebliği sonrasında, Gayrimenkul Sertifikaları ülkemizde ilk kez Toplu Konut İdaresi (TOKİ) öncülüğünde 29-30-31 Mart tarihlerinde halka arz edildi. Peki gayrimenkul sertifikası ile nasıl ev sahibi olunuyor? Gayrimenkul sertifikası borsada nasıl alınıp satılıyor? Avantajları neler?
Bizler için yeni bir yatırım aracı olan Gayrimenkul Sertifikası Sistemi, temel olarak gayrimenkulün projenin başında küçük hisselere bölünerek satılması esasına dayanıyor ve konut sahibi olmak isteyen ancak bunun için yeterli bütçesi olmayan yatırımcılar için önemli bir seçenek sunuyor.
Gayrimenkul Sertifikası projenintopraktan küçük paylara bölünerek belli bir kısmının satın alınmasına, başka bir deyişle tüm daire satın alınamasa bile, alınan sertifika miktarına göre bir kısmının satın alınmasına imkan sağlıyor. Küçük birikimlerle yatırım imkanı sunan sistemde, yatırımcı projenin bitimine kadar, payını satın aldığı dairenin kalan paylarını da borsadan toplayarak daire sahibi olabiliyor, ya da gayrimenkul sertifikalarını satabiliyor.
Gayrimenkul Sertifikası ile ev alma yolunu seçen yatırımcı borca girmeden, kredi çekip faiz ödemek durumunda kalmadan, hisseleri toplayarak ev sahibi olabiliyor. Mesela sadece 100.000 TL parası olan bir yatırımcı değeri 400.000 TL olan bir daireden parasının karşılığı kadar gayrimenkul sertifikası satın alıp, kalan payları projenin bitim süresine kadar tamamlayarak daire sahibi olabiliyor.
Küçük yatırımcıyı cesaretlendireceği düşünülen bu yöntemle kalan hisseleri satın alamasanız da problem değil. O zaman da hisselerinizi son üç ayın borsa fiyatlarının ortalaması üzerinden ihraççıya geri satabilirsiniz. Eğer borsa fiyatları bulunamazsa ya da sağlıklı değilse Sermaye Piyasası Kurumu (SPK) veya borsanın tespitinin bulunması halinde gayrimenkulün piyasa fiyatı üzerinden ödeme yapılıyor.
İlk adım olarak Gayrimenkul Sertifikası sistemi Makro İnşaat’ın Başakşehir’deki Park Mavera 3 projesinde uygulanacak. 1 payın 42,5 TL olacağı projeden daire sahibi olunabilmesi için proje bitimine kadar (36 ay içinde) 11.058 pay toplanması gerekiyor. Gayrimenkul Sertifikası Sisteminin yıl içerisinde başka projelerde de uygulanması amaçlanıyor.
Sistemin nasıl uygulanacağını biraz daha ayrıntılandıracak olursak;
• Projesi için ruhsatını alan şirket SPK’ya başvurarak ihraç izni alacak. Böylece projenin bir bölümü sertifika ile satışa çıkacak.
• Sertifika ile satış başlamadan önce her sertifikanın ne kadar olduğu ve hangi dairenin kaç sertifika ile satın alınabileceği belirlenecek.
• Aynı daire farklı kişiler tarafından istenirse, başvuru önceliği esas alınacak.
• Proje tamamlandığında yeterli miktarda sertifikayı tamamlamış olanlar tapu harcı ve KDV’yi ödeyerek daireyi teslim alabilecek.
• Ev alacak kadar sertifikası olmayanlar ise sertifika miktarına göre parasını alacak. Bunun için gayrimenkul sertifika sistemine dahil edilmiş daireler açık arttırmayla satılacak, elde edilen gelirle de sertifika sahiplerine paraları ödenecek.
Hem bireysel hem de kurumsal yatırımcılara, küçük meblağlar karşılığında da gayrimenkul sektörüne yatırım yapma imkanı veren uygulamanın, borca girmek istemeyen yatırımcıları da cesaretlendireceği için hem yıl içerisinde gayrimenkul sektörünü hareketlendireceği hem de daha çok vatandaşın ev sahibi olmasına imkan sağlayacağı görüşündeyim. Umarım 2017 yılı içerisinde, yapılan bu önemli yeniliğin gayrimenkul sektörü için olumlu sonuçlarını birlikte görebileceğiz.
Serdar Sevinç