Petrol piyasasını sarsan yeni Suudi prens kim?
Petrol devlerinin zirvesi Doha’da uzlaşamamasının arkasında Suudi Arabistan’ın veliaht prensi Muhammed El Salman olduğu söyleniyor. Uzmanlar, “petrol piyasasının yeni patronu” nun Suudi Arabistan’ın 30 yaşındaki veliaht prensi ve ülkenin en genç Savunma Bakanı Muhammed Bin Salman’ın OPEC’in bundan sonraki politikalarını etkileyeceğini belirtiyorlar. Peki petrolün yeni patronu ünvanı nereden geliyor?
Zirve öncesi İran’ın petrol üretimini dondurmadığı sürece kendilerinin de bu yolu tercih etmeyeceklerini açıklayan Salman, Financial Times’ın haberine göre, görüşmeye saatler kala delegelerini arayarak toplantıdan ayrılmalarını emretti. Oysa ki Petrol Bakanı Ali El Naimi önderliğindeki Suudi Arabistan heyeti anlaşma için kapıyı açık bırakmıştı.
80 yaşındaki Bakan Naimi, yaklaşık 20 yıldır devam eden görevi boyunca ülkesinin “dünyanın en büyük ihracatçısı” konumunu ve “güvenilir tedarikçi” itibarını bozmayacak politikalar izledi. Salman’a göre petrol uzlaşmasında daha ılımlı tavır sergileyen Naimi’nin rolünde çok büyük bir değişiklik henüz olmasa da İran ikna edilmedikçe Suudilerin topa girmeyeceği kesinlik kazandı.
“EĞER İSTERSEK PİYASAYI YIKIMA UĞRATABİLİRİZ”
Genç prens Salman, 17 Nisan’daki Doha zirvesinden bir gün önce Bloomberg’e yaptığı açıklamada “eğer isterlerse” petrol üretimini günlük bir milyon varil artıracaklarını söylemiş, İran ve diğer üretici ülkelerin petrol üretimini dondurma kararını kabul etmemesi halinde, kendi üretimlerini dondurmayacaklarını yinelemişti. Salman, “Eğer talepten daha fazla petrol üretirsek, birçok piyasayı yıkıma uğratabiliriz. Bu yüzden biz arz ve talebe bakıyoruz ve aldığımız talebe göre üretim yapıyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
Yıllar sonra yaptırım yükünü omuzlarından atan ve piyasadaki payını tekrar yakalamak için petrol üretimini artıracağını açıklayan İran, Doha’daki toplantıya da katılmadı.
“ESAS ENGELLEYİCİ PRENS SALMAN”
Kanada merkezli yatırım bankası RBC Capital Markets’ın Emtia Analisti Helima Croft, pazartesi yayınlanan raporunda Prens Salman’ı “Esas Engelleyici” olarak tanımlayarak Suudi veliahtın bu tutumunun normalde omuz omuza durduğu Kuveyt ve Katar gibi Körfez müttefikleriyle de ihtilaf halinde bıraktığını söyledi.
“OPEC POLİTİKALARI SONSUZA KADAR DEĞİŞTİ”
Chicago merkezli Price Futures Group’un Uzman Piyasa Analisti Phil Flynn, pazar günü yaptığı açıklamada Doha’dan çıkan sonucu “OPEC politikaları sonsuza kadar değişti” şeklinde yorumladı.
Suudi Arabistan’ın petrolü artık bir diplomasi silahı olarak kullanmadığını ancak İran’la jeopolitik rekabetin arttığını belirten Flynn şöyle konuştu:
“Artık Suudi Arabistan, eski kriz dönemlerinde olduğu gibi, güvenilir bir tedarikçi olarak görülemez. Prensin yeni ekibi daha saldırgan, daha beklenmedik ve petrol politikalarına odaklanmak yerine düşmanlarına mesaj göndermeye daha meraklı.” Businessht