Maaşı sürekli geç ödenen işçi tazminatıyla ayrılabilir

Bir işyerinde ücretin sürekli geç ödenmesi işçiye haklı fesih hakkı tanır. Akşam gazetesinden Okan Güray Bülbül, işçi tazminatıyla ilgili bilinmeyenleri köşesinde yazdı. İşte Bülbül’ün yazısı…

Çalışanın işvereni uyarmasına rağmen, işveren hâlâ maaşları aksatmaya devam ederse, bu durumda işçi tazminatını alarak ayrılabilir.

1- SORU: 13 Mayıs 2016 tarihli yazınızda maaş gecikmelerinin 10 günden fazla olması ve bunun süreklilik arz etmesi haklı fesih nedeni olabilir deniliyor. Bu konuda bana bir kaynak verebilir misiniz? (Yusuf Şanlı)

CEVAP: 4857 sayılı İş Kanunu’nun 34. maddesinde işçinin ücretinin geç ödenmesi halinde çalışmaktan kaçınabileceği hüküm altına alınmıştır. Ücretin sürekli bir şekilde geç ödenmesi işçiye haklı fesih hakkı tanımaktadır. Ücretin ne kadar geç ödenmesi halinde işçinin haklı nedenle iş sözleşmesini feshedebileceği Yargıtay kararları ve somut olaya göre karara bağlanmaktadır. İşçinin bu durumda işvereni uyarması ve ücretin geç ödenmeye devam edilmesi halinde iş sözleşmesini feshedeceğini bildirmesi ve feshin bu nedenle gerçekleştirildiğinin ortaya konulması gereklidir. Bu da, çalışana tazminatını alarak işten ayrılma hakkı getiriyor. Dolayısıyla bu nedenle iş sözleşmesini feshetmeyi düşünen işçilerin arabulucu ve mahkeme nezdinde sorun yaşamamak adına bu adımları izlemesi yerinde olacaktır.

Kayıtsız çalıştırmışsa cezası var

2- SORU: Özel sektörde SGK’lı 28 yıl çalıştıktan sonra 2008’de emekli oldum ve tazminatımı da aldım. Fakat işten ayrılmadım. Şimdi şirketi kapatacaklar ve herhangi bir hakkınız yok diyorlar. Kalan 10 yıllık tazminatımı alma hakkım var mı?

CEVAP: Bir kişi emekli olurken işyerinden kıdem tazminatını alarak ayrılabilir. Siz de 28 yıllık tazminatınızı almışsınız. Emekli olduktan sonraki çalışmanız süresince eğer aylığınızı da almak istiyorsanız işverenin sizi sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalıştırması gerekir. İşyeri kapandığı için diğer çalışanlar gibi sizin de tazminat alma hakkınız bulunmaktadır. İşveren sosyal güvenlik destek primi ödeyerek sizi çalıştırmamışsa kanuna aykırı bir işlem yapmış demektir. Bunun da işverene cezai yaptırımları bulunur. Bu 10 yıllık sürede sizi sigortasız ve kayıtlı olmadan çalıştırmışsa tazminatınızı almak için hukuki yollara başvurmanız gerekecektir.

Lise stajlarının durumu farklı

3- SORU: E-Devlet’te işe ilk giriş tarihim 14.09.1998. Meslek lisesi mezunuyum staj yaparken o dönemde, SSK’ya ait bir kart vermişlerdi ancak prim ödemesi yoktu. Asıl ise giriş tarihim 2004. emeklilikte hangi tarih dikkate alınıyor? (Tamer Özdil)

CEVAP: Meslek lisesinde yapılan stajlar bu dönemde uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmediği için emeklilik hesabında dikkate alınmaz.

İkinci taksidini geciktirmemeli

4- SORU: Ekim 2018’de 5 sene çalıştığım işyerinden çıkarıldım. İşveren kıdem tazminatımı 2 taksitte ödeyeceğini söyledi ve ilk taksiti banka hesabıma yatırdı. Bir sözleşme yapmadık. İkinci taksidi kasımda vereceğini sözlü olarak söyledi fakat hâlâ ödemedi. Ne yapabilirim? (Ceyhun Durmaz)

CEVAP: İşçiyle işveren anlaşırsa kıdem tazminatı taksitle ödenebilir. İşverenle görüşerek ikinci taksidi ödemesi için bir tarih belirleyerek bir ihtar çekebelir, bu tarihte ödenmezse arabulucuya gidep hukuki yollardan hakkınızı talep edebilirsizin.