Erken emeklikte yeni dönem: Toplu ödeme!
Erken emekli olmak çalışan herkesi hayali durumundadır. Bu anlamda erken emekli olma şartları devamlı olarak aratılıyor. Yaşı doldurmuş ancak prim günü eksiği olanlara emekli olma imkanı sağlanıyor.
Belli bir yaşın üstünde olan vatandaşlar, eksik primlerini borçlanıp emekli olabilecek. Yapılandırma kanunuyla geçmişe dönük borçlanan Bağ-Kur’lulara yaş, yıl ve prim şartını yerine getirmeleri halinde emekli olabilme fırsatı verilmişti. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bünyesinde 4A, 4B ve 4C sigortalı olarak çalışan işçilerin belirlenen şartlara uyması halinde erken emekli olması söz konusu oluyor. Özellikle erkekler askerlik zamanı oluşan prim borçlarını toplu halde öderse erken emekli oluyor.
Yaş şartını yerine getirdiği halde prim eksiği olan ve çalışamayan SSK’lıya emekli olmak için fırsat doğuyor. Düzenlemeden 100 bin kişinin faydalanması bekleniyor. Askerlik borçlanması başvurusu, kişinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü ve Sosyal Güvenlik Merkezi’ne doğrudan iletilebilir. Kamu görevlileri ise; SGK Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı’na başvuru dilekçesiyle bizzat ya da e-Devlet kapısı üzerinden online olarak taleplerini iletebilirler. Askerlik borçlanmasına dair yapılacak geriye dönük prim ödemelerinin miktarı asgari ücret temel alınarak hesaplanır.
EN AZ 1800 GÜN PRİM İSTENECEK
Bu kapsamda birkaç formül üzerinde duruluyor. Çalışmayla öncelikle eksik primi olanlara borçlanma imkanı getirilmesi öngörülüyor. Bu durumda belli bir süre hizmet şartı aranabilecek. Örneğin, en az 1800 gün prim istenecek. Bu formülde yıl ve yaş şartlarını tamamlayıp 1800 ve üzerinde prim günü olanlar eksik süreyi borçlanma yoluyla ödeyerek emekli olabilecek. Borçlanma yoluyla emeklilik için yasa çıkması şart.
“ESNAF EMEKLİ OLMAYI BEKİLİYOR”
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, 2000 öncesi esnaf ve sanatkârın emekli olmayı beklediğini açıkladı. Binlerce esnaf ve sanatkârın beklenti içinde olduğunu dile getiren Palandöken, “Çok sayıda esnafımız vergi ve oda kaydı dikkate alınarak emekli olmanın yolunu açacak yeni yasal düzenlemeyi bekliyor. Emeklilik şartlarını sağlayan ancak 2000’den önce Bağ-Kur kaydı olmayan esnafa vergi ve oda kaydı dikkate alınarak son kez geriye dönük borçlanma imkanı verilmeli” ifadelerini kullandı.
1999 ÖNCESİ VE SONRASI FARKLI
9 Eylül 1999 ve öncesi sigortalı (4A-SSK) olan çalışanlar 10 yıllık primle emekli olabiliyor. Bunun için 10 yıllık primle (3600 gün) birlikte sigortalı olunan tarihten bugüne 15 yıl geçmesi gerekiyor. Böylece sigortalı olduktan sonra fazla çalışma imkanı bulamayan sigortalılar için sistem emeklilik imkanı sunuyor. Daha önce 3600 gün olan prim sayısı şartı 9 Eylül 1999 sonrası için 4500 güne çıkıyor.
Ayrıca 25 yıllık sigortalılık şartı da bulunuyor. Yaş şartı ise kadınlarda 58, erkeklerde 60 oluyor. Yani 9 Eylül 1999 sonrası sigortalı olan birisi kısmi emeklilik isterse öncelikle 4500 günü doldurmak zorunda. Sonra işe girdiği tarihten itibaren 25 yıl geçmesi lazım ve kadınların 58, erkeklerin 60 yaşına ulaşması gerekiyor
3600 Günden Emekli Olmak İçin Gerekli Olan Şartlar Nelerdir?
3600 günden erken emeklilik için sigorta başlangıç tarihinin 9 Eylül 1999 ve öncesine ait bir giriş içermesi gerekir. Belirlenen tarih ve öncesinde sigorta girişi olan vatandaşların diğer şartları da yerine getirmesi halinde erken emekli olmasına imkan tanılıyor. Eylül 1999 tarihinden sonra sigorta başlangıcı olanların erken emekli olması için 4500 prim gününe sahip olması şartı aranılır. Mayıs 2008’den sonra sigortalı olan kişilerin 5400 prim günün doldurulması gerekir. 3600 günden erken emekli olmak için sigorta başlangıç tarihinin 1999 yılı öncesi olmasının yanında vatandaşların 15 yıllık sigorta süresini ve 3600 gün prim ödemesinin tamamlanması gerekir. Belirlenen prim günü ve sigorta süresinin ardından kişinin emeklilik yaşı tespit edilebilir.
Kadınlar 3600 Günden Kaç Yaşında Emekli Olabilir?
15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim günü şartlarını belirlenen tarihlerde tamamlayan kadın işçilerin emeklilik yaşları düzenlenmiştir:
• 24 Mayıs 2002- 23 Mayıs 2005: 52 yaşında
• 24 Mayıs 2005- 23 Mayıs 2008: 54 yaşında
• 24 Mayıs 2008- 23 Mayıs 2011: 56 yaşında
• 24 Nisan 2011 tarihinden sonra: 58 yaşında
Erkekler 3600 Günden Kaç Yaşında Emekli Olabilir?
15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim günü şartlarını belirlenen tarihlerde tamamlayan kadın işçilerin emeklilik yaşları düzenlenmiştir:
• 24 Mayıs 2002- 23 Mayıs 2005: 56 yaşında
• 24 Mayıs 2005- 23 Mayıs 2008: 57 yaşında
• 24 Mayıs 2008- 23 Mayıs 2011: 58 yaşında
• 24 Mayıs 2011- 23 Mayıs 2014: 59 yaşında
• 24 Mayıs 2014 tarihinden sonra: 60 yaşında
Askerlik Borçlanması Başvurusu Nasıl Yapılır? Başvuru İçin Hangi Kurumlar Tercih Edilir?
Askerlik borçlanması başvurusu, kişinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü ve Sosyal Güvenlik Merkezi’ne doğrudan iletilebilir. Kamu görevlileri ise; SGK Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı’na başvuru dilekçesiyle bizzat ya da e-Devlet kapısı üzerinden online olarak taleplerini iletebilirler. Başvuru sırasında kişilerin yanında; askerlik borçlanma belgesi, askerlik terhis belgesi, başvuru dilekçesi ve üzerinde T.C. kimlik numarasının yazılı olduğu nüfus cüzdanın aslı ve fotokopisinin olması yeterlidir.
Askerlik Borçlanması Prim Ödemesi Miktarı Ne Kadardır?
Askerlik borçlanmasına dair yapılacak geriye dönük prim ödemelerinin miktarı asgari ücret temel alınarak hesaplanır. 2020 yılında asgari ücrete yapılan enflasyon oranındaki zammın ardından Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından askerlik borçlanması prim miktarları da yeniden düzenlenmiştir. Askerlik borçlanmasında ödenecek alt sınır asgari ücretin yüzde 32’si; üst sınır ise asgari ücretin yüzde 32’sinin 7.5 katı olarak belirlenmiştir. Buna göre askerlik borçlanmasındaki en düşük miktar 31.39 TL; en üst limit ise 235.44 TL olarak kararlaştırılmıştır.