Mevcut bir şirketi satın almanın dezavantajları
Bir önceki yazımda mevcut bir şirketi satın almanın geniş tedarikçi ağı, düşük risk ve kurulu sistem gibi bazı avantajlarından bahsetmiştim. Ancak mevcut bir şirketi satın almanın sizin girişim yolculuğu düşüncenize ne kadar uygun olduğunu doğru analiz etmek için madalyonun bir de diğer yüzüne yani bir şirketi satın almanın barındırdığı risklere de bakmak gerekir.
Kötü Performans: Bazen bir işletmenin satışa çıkarılmasının temel nedeni düşük karlılık ve kötü performans olabiliyor. Satın alma sürecinde özellikle şirketin geçmiş yıllara ait karlılığının girişimci tarafından detaylı bir şekilde incelenmesi hem şirketin piyasa değerinin doğru saptanması hem de ortada bir düşük karlılık varsa bunun düzeltilebilme ihtimalini gözler önüne sermesi açısından önemlidir. Örneğin düşük karlılığın temel nedeninin lokasyon olması halinde bu durumun düzeltilme ihtimali düşük olup; satın almadan vazgeçilmesi daha makuldür. Ancak makinelerin yanlış yerleştirilmesinden kaynaklı bir düşük performans, makinelerin yerlerinin yeniden düzenlenmesi ile pekala çözülebilir.
Benzer şekilde bir işletmenin nitelikli iş gücüne sahip olmaması kötü performansın, düşük karlılığın ve şirketin satılmasının temel sebebi olabilir. Bu düzeltilebilir durumun tespiti için girişimci şirket satın alması öncesi mevcut iş gücünü dikkatli bir şekilde analiz etmelidir.
Kritik Personel Kaybı: Birçok işletme el değiştirirken mevcut kritik personel de şirketten ayrılır. Buna karşında özellikle hizmet sektöründeki işletmelerde şirketin değeri bu kritik personellerin değeriyle doğrudan ilişkili olduğundan başarı için girişimci bu noktaya dikkat etmeli ve bu kritik personeller ile yakinen görüşerek şirketin el değiştirmesi sonrasında bu personellerin şirkette kalmaları yönünde onları ikna etmelidir.
Aşırı Değerlenme: Bazen marka değeri, müşteri veritabanı, tedarikçi ağı gibi faktörlerin varlığı nedeniyle işletmenin piyasa değeri aşırı artmış olabiliyor. Bu aşırı artış sonucu gerçekleşen yüksek yatırım, yatırımın geri dönüş hızını olumsuz etkileyebilir. Bu noktada girişimci toplam yatırım tutarı ve şirketin ortalama net karlılığını dikkate alarak yatırımın geri dönüş hızını hesaplamalı, gerekirse bir yatırım danışmanından danışmanlık desteği almalıdır.
Kısacası bir şirketin satın alınması avantajlı olduğu kadar dezavantajları da bünyesinde barındırmaktadır. Örneğin işletmenin lokasyonu doğru yerde olmayabilir ya da şirketin satışı öncesi kritik personel işletmeden ayrılmış olabilir. Her iki olumsuz duruma ilave olarak şirketin piyasa değeri aşırı yükselmiş de olabilir. Tüm bu olumsuz durumlar girişimcinin başarısını olumsuz etkilediği gibi yatırımın geri dönüş süresini de uzatabilir. Bu nedenle şirket satın almalarında bir danışmanlık şirketinden danışmanlık desteği alınması yerinde olacaktır.