Mülakat kaç aşamadan oluşur?
Mülakat nedir kısa tanımını yapalım öncelikle. Mülakat, çalışan alımı yapan firma yetkilileri ve işe başvuran adayların birbirlerini tanımak için yaptıkları iş görüşmesine denir. Mülakat sırasında, başvuran adayın eğitim geçmişi, çalışma koşulları, adayın tecrübeleri ve karakteri, bilgi birikimi, hedefleri ve kariyer planı konuşulur. İnsan kaynakları ya da firma yetkilisi tarafından adayın verdiği yanıtlar değerlendirilir ve eğer karşılıklı olarak uygun görülürse işe alım gerçekleşir.
Mülakatın birçok çeşidi vardır. Genellikle yetkinlik bazlı mülakatlar, telefon mülakatları, stres mülakatları gibi mülakat türleri vardır. Özellikle stres mülakatı içlerinde en zorlu olanlardan biridir diyebiliriz. İşverenin adayın gözünü korkutan sorularla bir nevi ona baskı uygulayarak yaptığı mülakat türlerinden biridir. Buradaki amaç, adayın stres altında kendini bu durumdan nasıl kotarabildiğini görmektir. Bu bir anlamda kriz yönetimi testi de olabilir. Aday için bu anlamda başarının sırrı olabildiğince sakin kalmak ve heyecana yenilmeyip çözüm odaklı yanıtlar vermektir.
İş görüşmeleri giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşur. Mülakatın giriş aşamasında çoğunlukla mülakatçı sizi dinlemeyi arzu eder ve profesyonel niteliklerinize ve tecrübenize yoğunlaşmayı tercih eder. Gelişme aşamasında ise tecrübeniz ve profesyonel nitelikleriniz ile ilgili verdiğiniz cevaplar doğrultusunda sizden daha fazla bilgi toplamaya çalışır. Sonuç aşamasında ise firmayı ve pozisyonu detaylı olarak anlatır. Eğer mülakat performansınız, mülakatı yapan kişi tarafından beğenilirse, sonuç aşamasında pozisyonun maddi imkanlarına da yer verilir. Eğer iş görüşmesi yarım saatten az bir süreyi kapsamışsa, başarılı bir mülakat performansı ortaya koyamadığınızdan emin olabilirsiniz. Sağlıklı bilgi alışverişinin ortaya konulduğu bir iş görüşmesinin en az bir saat sürmesi gereklidir.
Görüşme masasında İK yetkilisi veya yönetici, karşılarındaki kişiyi, yetkinliklerini ve uzmanlığını CV’den bir adım ötede ölçmeye çalışır. İlk karşılaşmada şöyle sıkı bir tokalaşın ve yetkili ile konuşurken onun gözlerine bakmayı unutmayın. İşe yönelik ilginizi sadece konuşmanızla göstermekle yetinmeyin, vücut dilinizle pekiştirin. Soruları dikkatle dinleyin ama anlamadığınız bir yer olursa, sorunun tekrar edilmesini istemekten de utanmayın. Diyelim ki, fazla bir kariyer geçmişiniz olmadan görüşmeye geldiniz. O zaman hayat deneyimleriniz ile görüşmeyi zenginleştirme yoluna gidin. Başarılarınızdan da bahsetmeyi sakın unutmayın ve hatırlatalım; Burada “biz” değil, “ben” zamiri ile yol alın. Dürüstlükten şaşmayın, becerilerinizi ve güçlü yönlerinizi anlatın. Geliştirilmesi gerektiğine inandığınız yönlerinizi söylemekten de çekinmeyin. Sorulara yanıt verirken laf kalabalığı ile ortamı boğmayın. Bu arada, siz de sorular sorun. Soracağınız akıllıca sorular, kariyeriniz hakkında bilgilenmenizi sağlar. Ve zorlu görüşmede finale ulaştığınız zaman, yetkiliye teşekkür etmeyi, onun kartını almayı sakın unutmayın.
Gülşen Aras
Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV)
Genel Sekreteri