Para nasıl kazanılır (II)

Değerli Okuyucular,

Para nasıl kazanılır  yazı dizimizin ikincisine hoş geldiniz.

Yazıya başlamadan evvel, 11 Mayıs tarihli yazımda paylaştığım para kazanma anayasası 3. maddesini hatırlayalım:

“Kıt olan para değil zamandır. Çünkü parayı kaybedip tekrar kazanabilirsiniz. Ancak kaybedilen zamanın telafisi yoktur.”

Bu yasayı bir köşeye not ederek, şimdi parayı resmettiğimiz, rakamlara döktüğümüz ve gözle görünür hale getirdiğimiz 3 temel finansal tabloya bakalım:

a. Bilanço
b. Gelir tablosu
c. Nakit akışı tablosu

Bilanço, belli bir tarihte, işinize yatırdığınız kaynakları ve bu kaynakları kullanarak işinizde ne kadar varlık yarattığınızı gösterir. Yani bahsi geçen tarihte varlık durumunuzun özetini size anlatır bilanço.

Bilançonun 3 ana bölümü var:

Varlıklarınız = Borçlarınız + Yatırdığınız Sermaye

Varlıklara birkaç örnek verecek olursak nakit paranız, yatırımlarınız, alacaklarınız, envanteriniz, fikri mülkiyetiniz gibi kalemler bilançonuzdaki aktif, yani kullanıma hazır varlıklarınızı oluşturur. Borçlarınıza birkaç örnek verecek olursak tedarikçilerinize olan borçlarınız ve banka kredilerinizden bahsedebiliriz. Yukarıdaki formülden de anlaşılacağı üzere aldığınız borçları ve yatırdığınız sermayeyi ne kadar verimli ve etkili kullanırsanız varlıklarınız o kadar artar. Dolayısıyla, para kazanmanın 1. kuralı:

✅1. Kural: İşinizi yürütmek için edindiğiniz kaynakları VAKİT kaybetmeden ve çarçur etmeden, önden belirlediğiniz bir zaman dilimi içerisinde, işinizi büyütmeye ODAKlı kullanmanız önemli. Burada VAKİT ve ODAK kelimelerinin altını kalınca çizelim. Bilanço yönetiminin kilit iki unsuru.

Gelir tablosuna gelince, gelir tablosu bilançonun bir nevi atığıdır. Bilançonuzu ne kadar iyi kullandığınızı anlatır size. Yani performansınızı gösterir. Gelir tablosunun ana hatları şöyledir:

+Satışlar
-Satışlardan indirimler
-Satılan malın maliyeti
=Brüt kar/zarar
-Faaliyet giderleri
=Faaliyet karı/zararı
-Finansman giderleri
-Vergiler
=Dönem net karı/zararı

Gelir tablosu, belli bir periyodu içerir. Örneğin 1 yıl. Yani 1 yıl boyunca bilançonuzu kullanarak gerçekleştirdiğiniz faaliyetleriniz sonucu ne kadar kar elde ettiğinizi anlatır. Yıl bittiğinde gelir tablosu sıfırlanır. Dipte kalan kar veya zarar, bilançonuzun pasif kısmındaki özkaynaklar hanesine aktarılır. Ve yeni yılda sıfırdan yeni bir gelir tablosu açılır. İşte burada ikinci kural geliyor:

✅2. Kural: Bilançonuzu, yani varlık durumunuzu, güçlendirmenin yolu, kar etmekten ve ettiğiniz karla özsermayenizi güçlendirmekten geçiyor. Bir diğer deyişle, zarar ettiğiniz vakit cepten yiyorsunuz.

Yukarıda paylaştığım anayasanın 3. maddesini doğrularcasına. Vaktinizi ne kadar verimli kullanırsanız ilgili yıl içinde edineceğiniz kar o kadar artacaktır. Gelir tablonuz satışla başlıyor. Ürününüzü sattığınız ve harcamalarınızı iyi yönettiğiniz sürece kar elde ediyorsunuz.

Umarım bu iki tablonun işlevi zihninizde netleşmiştir.

Şimdi son ve kanımca en önemli tablo olan nakit akış tablosuna bakalım.

Nakitle ilgili birçok ifade var, bilirsiniz.

Vakit nakittir, veya

Cash is the king.

Covid-19 pandemi döneminde nakit önemini iyiden iyiye hissettirdi. Nakti olan işletmeler ayakta kaldı. Nakti olmayanlar oyundan ayrıldı. Bu dönemde Virgin Group’un sahibi Richard Branson’a olanlara bakınca asıl zenginliğin “nakit” olduğunu daha iyi anlıyoruz. Richard Branson dünyanın en zenginleri arasında. Zenginliği bilançosunun aktif (yani varlık) büyüklüğünden geliyor. Ancak bilançosunun varlık kısmında nakit sıfıra yakın. Bir sürü nakit harici varlığı var, gayrimenkul gibi. Branson, pandemi döneminde satışlarının ve tahsilatlarının tamamen durmasından ve cebinde nakit olmamasından dolayı cebinde 5 kuruş (veya cent) olmadan geziyormuş. Nakte erişmek, yiyecek-içecek alabilmek ve işletmesini ayakta tutabilmek için bankalardan kredi istemiş. Ancak yaşından dolayı (70’lerinde olsa gerek) bankalar kredi vermeye yanaşmamış. Yani anlayacağınız dünyanın en zengin insanı bile, pandemi gibi olağanüstü dönemlerde hazırda nakti yok ise evine ekmek alamayacak hale gelebiliyor. Ve bankaların Branson’ı yaşından dolayı geri çevirmesi, harcayıp da yerine koyamayacağımız tek şeyin zaman olduğunu tüm çıplaklığıyla yüzümüze çarpıveriyor.

İşte nakit akış tablosu, bilançonuzdaki kaynakları kullanıp gelir tablonuzdaki faaliyet performansınızı sergiledikten sonra cebinizde elle tutulur, gözle görülür ne kadar nakit kaldığını gösteren tablo. Yani zurnanın zırt dediği yer burası. Aman dikkat! Dolayısıyla 3. kural:

✅3. Kural: Cash is the king.

Bu yazıda, şirketinizin durumunu ölçmek ve gelecek faaliyetlerini planlamak için bakmanız gereken 3 temel tabloyu anlattım. Bu tablolar dünyanın her yerinde, her şirket için geçerli tablolar. Farklı ülkelerde farklı muhasebe standartlarıyla hazırlanıyorlar ancak işlevleri yukarıda anlattığım gibi.

Bir sonraki yazımda, bilançonun detaylarını ve bilançodaki rakamların arkasındaki hikayeyi irdeleyeceğiz.

Faydalanabileceğiniz kaynakçalar:
ActionCoach isimli işletme koçluğu firmasının kurucusu Bradley Sugars’ın youtube videoları ve kitapları, para kazanmanın abc’sini yalın bir dille anlatıyor. Tavsiye ederim.

“Bir budala para kazanabilir. Ancak onu harcamak için akıllı olmak lazımdır.” Spurgeon

Sağlıcakla,