Psikolojik güvenlik

Ben çekim kuralına inanırım. Günümüzde bu konu farklı bir boyut kazandı. Internette bir konuda tek bir arama yapsanız bile sonrasında onunla ilgili ipuçları otomatik olarak karşınıza çıkıyor zaten. Geçenlerde “Psikolojik Güvenlik” kavramını aradım. Sonrasında farklı noktalarda onunla ilgili ipuçları çıktı. Bana göre öğrenmenin içselleştirmenin ve unutmamak için bir yerlerde kalmasının en güzel yolu yazmak, konuşmak, video çekmek, paylaşmak. Bunları yaparken çok detaya girmemeye çalışıyorum ki paylaştığım kişiler merak edip araştırmaya başlasınlar ve bu süreç daha da yararlı olsun.

“PAYLAŞMAK GÜZELDİR”

“Psikolojik Güvenlik” Kavramı William A. Kahn’ın 1990 yılında yazdığı makalesinde kullandı. Makalede kavram şöyle tanımlandı “Kişinin kendi imajına, statüsüne veya kariyerine olumsuz sonuçlarından korkmadan kendini gösterme ve kullanma hissi” Bu his bir grup içerisinde olduğumuzda çok daha anlamlı, güvenli ve iş birliğini destekler bir hal alıyor.
Konu hakkında kapsamlı bir çalışma Harvard Business School’dan Amy C. Edmondson, tarafından yapılarak 2019 yılında “The Fearless Organization” adlı kitap ile yayımlanmıştır. Edmondson kavramın; kibarlık demek, bir kişilik faktörü olarak kabul etmek ve iş yerinde güven yerine kullanılabilecek bir kavram olmadığını vurguluyor. Tanımlarken ise; kişiler arası ilişkilerde risk almanın güvenliliği yani fikirler, sorular, endişeler veya hatalarla ilgili açıkça ve rahatlıkla konuşulabileceği ve bunların objektif olarak değerlendirilebileceğine dair bir inancı vurguluyor.
Birçok konuda olduğu gibi “Psikolojik Güvenlik” de her derde deva olarak görülmemesi gereken bir konudur. Diğer konularla birleştirildiğinde anlamlı ve değerlidir. Mesela açık ve net hedefler, motivasyon.. gibi.
Edmondson “etkili ekip” oluşturmanın en önemli iki şartını da şöyle belirtmiş.
• Yüksek performans standartları ki bunu sağlayabilmek için eğitim, koçluk, net belirlenmiş ve doğru anlatılmış hedefler.
• İnsanların kendilerini geri çekmeyeceği ve katılıma, inovasyona açık olacakları “Psikolojik Güvenlik” ortamı.
Bu iki unsurdan hareketle ortaya bir model koymuştur.

Bu modeldeki alanlar;
• Kayıtsızlık Alanı: İnsanlar işe gelir ama tersliklerden aksaklıklardan rahatsız olmazlar. Ertelemeye eğilimli, ilgisiz, iş arkadaşlarıyla verimli iş birliği yapmaktan kaçınan ve çaba sarf etmeyen görünümdedirler.
• Konfor Alanı: İnsanlar genellikle birbirleriyle çalışmaktan hoşlanırlar, ancak yaptıkları iş onları yeteri seviyede motive edecek, yaratıcılıklarını ortaya çıkartacak ortamı sağlamaz. Zorlayıcı görevler ve yenilik peşinde koşmazlar.
• Kaygı Alanı: Çalışanların birbiri ile rahatlıkla ve açıkça konuşamayacakları bir ortam hissederler. Yüksek iş yoğunluğunda kendilerini kötü hissederler.
• Öğrenme Alanı: İş zorlu ve karmaşık olmasına rağmen tatmin edicidir. İnsanlar iş birliği yapar, birbirlerinden öğrenirler ve organizasyon belirsiz ortamlarla karşılaşsa bile başarılı olabilir.
Bu model bireysel ve kurumsal açıdan nerede olduğumuzu nelere ihtiyaç duyacağımızı, ne tür eylemler başlatmamız gerektiği konusunda önemli ipuçları sağlar. Psikolojik Güvenlik ortamı yaratma konusunda Liderlerin ve İnsan Kaynakları ekibinin rolü çok önemlidir.
Psikolojik Güvenlik Konusunda Atılabilecek Adımlar
• Ekip içinde açık ve net olmak. Herkesin kendinden beklentilerin farkında olması.
• Ekip içerisinde; odak, cesaret, açıklık, taahhüt ve saygı, şeffaflık, gözlem ve adaptasyonu öne çıkarmak.
• Psikolojik güvenlik ortamının sürdürülebilirliğini sağlamak.
• Ekip içerisinde kapsayıcı bir kültür oluşturmak ve ekip üyelerinin bunun farkında olmasını ve kullanabilmelerini sağlamak
• Güvenlik ortamını sağlama sürecinde gelişmeleri gözlemlemek, gerekli düzenleme ve tedbirleri gecikmesizin hayata geçirmek önemlidir.
Sözün özü; günümüz şartlarında Psikolojik Güvenlik sadece bir avantaj değil, yüksek performans üretmek için mutlak bir gerekliliktir. Bu konudaki en önemli avantaj ise; Yüksek Duygusal Zekâlı Bireylerin oluşturduğu Duygusal Zeki Kurumlar oluşturabilmektir.