Selin Kılıç röportajı: Enis Erdem Yurdatapan ile soru cevap
Geleceğa açılan kapı: GİRİŞİMCİLİK
ENTRECOM sponsorluğunda ENİS ERDEM YURDATAPAN’a sorduk…
People Connector, Event Organizer, Community Builder, Startup Mentor, Podcaster on Entrepreneurship Ecosystem
● Türkiye’ de GİRİŞİMCİLİK yükselen bir değer. Sen hala hem bir kurumsal çalışan olarak devam ediyor hem de girişimcilik alanında imza niteliğinde işler çıkarıyorsun. Seni yola çıkaran neydi?
Girişimcilik yolculuğumda beni tetikleyen ve hayatımda dönüm noktası oldu diyebileceğim birkaç tane hikayem var.
1.si üniversitede katıldığım kişisel gelişim odaklı bir seminerde, konuşmacının iki fanus ve içindeki balıklar üzerinden anlattığı slayt. Slaytta, bir fanusta 10 balık varken, diğer boş fanusa atlamak isteyen havada bir balık vardı. Konuşmacı, “Hangi balık olmak istiyorsunuz, herkesle aynı fanusta yaşam mücadelesi veren mi, yoksa risk alarak boş fanusa atlamaya çalışan mı?” sorusu üzerinden o kadar güzel anlattı ki o günden beri diğer her günümü boş fanusa atlamaya çalışan biri olarak geçiriyorum.
2.hikayem ise girişimcilikle ilk gerçek anlamda tanıştığım 2015’in Aralık ayında katıldığım TEB Akıl Fikir Kampüsü etkinliği. Tasarımsal düşünce, iş modeli kanvası, ekip olma ve birlikte proje üretme gibi kavramlarla tanıştığım etkinlik tam bir girişimcilik sevdalısına dönüşmemin ilk adımı olmuş oldu.
3.hikayem ise 13 Mart 2018’de. İlk defa girişim kurmayı deneyimlediğim İTÜ Ginova Çetin Ceviz Yarışması Finali’nde ekibimle birlikte 1.olduk. Sahnede girişimimizi sunmak, sonrasında tüm ekiplerin arasından sıyrılarak 1.olmak ve herkesin bizi alkışlaması tarif edilemez bir duyguydu. İlk defa girişimci olabileceğime inandığım ve o günden beri bu inancımı katlayarak büyüttüğüm bir etkinlikti.
Özetlemem gerekirse, ilk hikayemde kendimi sürekli geliştirmem gerektiğini, 2.hikayemde girişimcilikle ilgili çok şey öğrenmek istediğimi, 3.hikayemde ise girişimciliğin hayatımın merkezi olduğunu anladım.
● Ülkemizde ve dünyada hem kurumlar hem de bireyler açısından GİRİŞİMCİLİK konusunun bu kadar yükselişe geçmesindeki sebep nedir?
Bunun birçok sebebi var. Kurumlar ve bireyler için ayrı değerlendirmek istiyorum. Kurum tarafına baktığımızda, özellikle dijital dönüşüm ile birlikte, girişimcilik ve inovasyonun neredeyse zorunlu hale geldiğini görüyoruz. Yapısına ve süreçlerine bu iki kavramı adapte edemeyen kurumların gelecekte çok zorlanacağını öngörmek için kahin olmaya gerek yok. Kurumlar da bunun farkında ve ellerinden geldiği kadar girişimcilik ve inovasyona yatırım yapmak istiyorlar. Fakat, yapılan çalışmalar yeterli mi diye soracak olursan cevabım kesinlikle hayır olur. Yeni iş fırsatları yakalamak, rekabette fark yaratmak ve işini sürdürülebilir yapmak isteyen her kurumun çok daha fazla girişimcilik ve inovasyonla ilgilenmesi gerektiğini düşünüyorum.
Birey tarafına baktığımızda ise, kendi sevdiği işini yapma isteği, bağımsız hareket edebilme ve kendi kararlarını alabilme düşüncelerinin girişimcilik içgüdüsünü çok tetiklediğini düşünüyorum. Aynı zamanda, dünyaya bir iz bırakmak, insanların hayatına dokunmak ve çok daha fazla para kazanmak da girişimcilik sevdalılarını motive eden faktörler.
● Girişimcilik ekosistemi içerisinde sayısız işler yaptın, bu anlamda girişimcilerin nereden başlamasını ve özellikle hangi noktalara dikkat etmesini önerirsin?
Ben girişimciliğe ilk adımını atmak isteyen girişimcilik sevdalılarına ilk olarak önemli bir ihtiyaca odaklanmaları gerektiğini söylemek istiyorum. Bu biraz klişe olacak ama gerçekten önemli bir ihtiyaç üzerine çalışılmadığında uzun vadede hem sürdürülebilir bir gelir modeli yaratmak hem de ilk başlanan günkü motivasyonu koruyabilmek oldukça zor oluyor.
Bu ihtiyacı tespit etmek için ise biz 3 tane yol tavsiye ediyoruz. 1.si kendi yaşadıkları veya etraflarında gözlemledikleri, 2.si uzmanlık alanları odağında, 3.sü ise detaylıca araştırarak tespit ettikleri ihtiyaç üzerine çalışmaları. Bu 3’ünü birleştirebilen bir girişim kurduklarında ise başarı ihtimalleri oldukça artıyor. Burada kendimden örnek verebilirim. 1.si girişimciliği daha önce deneyimlediğimde oldukça fazla problem yaşamıştım. 2.si profesyonel kariyerimde ING’nin startup ilişkilerini yöneten ekipte 2 sene görev aldım ve bunun dışında birçok gönüllü organizasyonla girişimcilik organizasyonu düzenledim. 3.sü ise EntreCom’u kurmadan önce girişimcilik ekosistemi ile ilgili oldukça detaylı araştırmalar ve analizler yaptım. Yani özet olarak, EntreCom’da yaptığımız işte, ben aslında kendi problemi çözerek yola çıktım. Girişimcilik odaklı çalışmalar uzmanlık alanım ve detaylı analizler yaptım. Bu bahsettiğimiz 3’lüyü yakaladığınızda başarı ihtimaliniz artıyor. Umarım başarılı oluruz bu arada biz de :))
İhtiyaç belirlendikten sonra ise yapılması gereken “persona” yı belirlemek. Sizin bu yapmak istediğiniz işin alıcısı kim? Ne yerler? Ne içerler? Hayatta en çok başarmak istedikleri şey ne? Neyi çözemiyorlar? Onları engelleyen unsurlar neler? Bu soruların cevaplarını vererek aslında, hedef kitlemizi ete kemiğe büründürmüş oluyoruz. Bu belirlediğimiz personalarla görüşmelerimizi yapıp ihtiyacı doğruladıktan sonra ise sıra geldi iş modelini oturtmaya.
Hedef kitlemize hangi kanallarla ulaşıp, onlara ne değer sunacağız? Bu oluşan değerden nasıl para kazanacağız? Giderlerimiz neler olacak? Müşteri ilişkilerimizi nasıl yöneteceğiz? Kilit ortaklarımız, kaynaklarımız ve aktivitelerimiz neler olacak? Aslında klasik olarak Alex Osterwalder’in “9 Bloklu İş Modeli Kanvası” ndan bahsediyorum. Bu aşamada oldukça önemli.
Sonrasında ise temel girişimcilik sunumu, ekosistem, pazar ve rekabet analizi, temel marka stratejileri, landing page oluşturma ve trafik çekme gibi çalışmalarla girişimcilik yolculuğumuza devam ediyoruz. Kafamızdaki her şey netleştikten sonra ise projenin gerekliliklerini belirleyip satış ve yazılım aşamasına doğru geçebiliyoruz. Girişimcilik yolculuğunun devamında ise en önemli problemlerden olan büyüme, ölçeklenme ve sürdürülebilirlik gibi alanlara yoğunluk vermemiz gerekiyor.
Yukarıda saymış olduğum tüm maddeler girişimcilik yolculuğunda çok önemli. Fakat, çalışmaları yaparken olmazsa olmaz olan bir şey var ki o da GÜÇLÜ BİR EKİP. Ekip iyi olduğunda diğer tüm adımları hayata geçirmek çok daha kolay. Birbirini tamamlamayan, işin gerekliliklerini yerine getirecek kapasiteye ve girişimcilik mantalitesine sahip olmayan bir ekibin başarılı olma ihtimali çok çok düşük.
● ENTRECOM markası ile yarattığınız fark nedir?
Bence bizim girişimcilik ekosisteminde yarattığımız en büyük fark, çok genç, dinamik, girişimciliği tüm benliğiyle kabul etmiş ve hayatını girişimcilik üzerine kurgulayan bir ekiple, bizimle işbirliği içinde olan herkesi “pozitif yönde harekete geçirebilmemiz”. Yaptığımız tüm işler için çok fazla emek veriyoruz. Program, etkinlik, sunum, eğitim vs. her ne olursa olsun, operasyon ve iletişim olarak en iyisini yapmaya çalışıyoruz. Süreçlerimize dahil olan girişimciler, mentorlar, eğitmenler ve kurumlar başta olmak üzere tüm ekosistem paydaşlarının bizimle olan çalışmalarında iyi bir deneyim yaşamaları olmazsa olmazımız. Bununla birlikte, özellikle “Girişimcilik Yolculuğu” adını verdiğimiz programımızda, kanvas, video, podcast ve yönergelerle topluluk yönetimini merkeze alan bir kurguyla çalışmamız da bizi ekosistemde oldukça güzel bir noktaya getirdiğini düşünüyorum.
● Harekete Geçirmek derken, kendine unvan olarak “Harekete Geçiren Girişimci” yi kullanıyorsun. Bunun hikayesinden de bahsedebilir misin biraz?
Öncelikle şunu belirteyim, ben “Harekete Geçiren Girişimci” unvanımı gerçekten çok seviyorum. Yaptığım işleri çok iyi tanımladığını ve varoluş sebebimi açıkladığını düşünüyorum. Hikayesi ise şöyle: Pandeminin ilk başlarında ben çok fazla podcast çekiyordum. Daha öncesinde tanışmadığımız ve şu an hayatımdaki en değerli insanlardan biri olan Özge Kantaş Yorulmazlar ile LinkedIn’den mesajlaştıktan sonra birlikte girişimcilik ve psikoloji odağında bir podcast çekmiştik. Özge bilgi birikimi ve yaşam tecrübesiyle gözlemlediği konuları çok iyi özetleyebilen biri. Podcastlerimi dinleyip beni de tanıdıktan sonra, senin yaptığın iş aslında insanları harekete geçirmek, podcastin adı “Harekete Geçiren Podcast” mi olsa dedi. Podcastin ismini değiştirmekle kalmadım, kendi unvanımı da “Harekete Geçiren Girişimci” yapıverdim. O günden beri de heyecanla kullanıyorum.
● GİRİŞİMCİLİK dünyası için ENİS in hedeflediği neler var, yakın gelecekteki projeler nelerdir?
Önümüzdeki dönemde tüm Türkiye genelinde girişimci yetiştirmeye odaklanacağız. Metotlarımıza, topluluğumuza ve ekibimize çok güveniyorum. Özellikle pandeminin de etkisiyle, ekonominin oldukça kötü etkilenmesi ve sektörlerde hem olumlu hem de olumsuz anlamda ciddi değişimlerin olması girişimcilik alanında yepyeni fırsatlar doğuracak. Biz de bu fırsatları değerlendirmek isteyen girişimcilik sevdalıların “Dijital Girişimcilik Rehberi” olarak onlara yolculuklarında eşlik etmek istiyoruz. 2021 sonuna kadar en az 5000 kişinin girişimciliğe ilk adımını atmasını sağlamayı ve en az 50 girişimimizin düzenli gelir elde edeceği bir konuma gelmesini hedefliyoruz.
● Son olarak, süreç içerisinde seni en çok heyecanlandıran hikaye ne oldu?
Videolu eğitim, podcast, içerik ve topluluk yapısıyla dijital olarak girişimci yetiştirebileceğimizi farkettiğimiz ve bir an önce programı hayata geçirmek için çalışmalara başladığımız gün, benim için en heyecanlı hikayeydi. Gerçekten EntreCom için çok önemli bir dönüm noktası oldu. Programımıza, yalnızca 6 ayda 1500’e yakın girişimcilik sevdalısı başvurdu ve her geçen gün bu rakam büyüyor. Girişimcilik ekosisteminin en etkili topluluğu olma yolunda emin adımlarla ilerliyoruz.