Sürekli iyileştirme(Kaizen)

Sürekli İyileştirme(Kaizen)

“Binlerce kilometrelik bir yolculuk bile, tek bir adımla başlar.” Leo Tzu.

“Yavaş ama tutarlı kaplumbağa daha az israf üretir ve önde yarışan ve bazen şekerleme için duran tavşandan daha az kaynak tüketir. Toyota Üretim Sistemi yalnızca tüm çalışanlar kaplumbağa gibi olduklarında hayata geçirilebilir.” Taichi Ohno- Toyota Ruhu kitabının yazarı.

Toyota Kalite Güvence Sistemi’nin temel yapı taşlarından biri olan Kaizen, “Sürekli İyileştirme” felsefesini tanımlar. Japonca Kai ”Değişim”, Zen “Daha iyi” anlamına gelen kelimelerin birleşiminden oluşur. Adım adım daha iyiye ulaşmak için çalışmak da denebilir.

Kaizen felsefesine göre en iyi, iyinin düşmanıdır. Birden yüksek oranda iyileşme arayanlar, onu bulamadıklarında, bir süre sonra motivasyonlarını kaybederler. Kaizen’de iyileşen her bir adım başarı olarak görülür.

Sürekli iyileştirmeyi gerçekleştirmek için 3 temel şart vardır;
1.Mevcut durumu yetersizliği- ki en iyide bile her zaman gelişme noktası vardır. Ya siz daha iyisi için kaşınırsınız ya da biri sizi iteler.
2. İnsan faktörünü geliştirmek- Herkes değişim ister fakat değişmek istemez
3. Problem çözme tekniklerini etkin kullanmak- Halı altına süpürmek problemleri sadece büyütür, kök nedeni ortadan kaldırmadan bir problemi çözemezsiniz.
Kaizen kavramı sonuçlardan ziyade, süreç(proses) ile ilgilenir. ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi standardına göre süreç(proses); Girdileri belirli bir zaman dilimi içinde müşteriler için, çıktılara dönüştüren aynı zamanda tanımlanabilen, tekrarlanabilen, ölçülebilen ve birbirine bağlı faaliyetler bütünüdür. İş hayatında doğru tanımlanmış ve etkin ölçülen süreçlerle yönetim(bu konuyu farklı bir yazıda ele alacağım), sürekli gelişimin olmazsa olmazıdır.
Tüm süreçlerde, hedeflere ulaşma ve sürekli iyileştirme için; etkin planlama, uygulama, kontrol etme ve çıkan sonuçlardan ders çıkararak önlem alma tekrar planlama basamakları kullanılır(Deming döngüsü).

Kaizen, temel olarak işletmelerde görülen 16 büyük kayıp ve 7 israf ile mücadelede etkin olarak kullanılır. “7 Temel İsraf” olarak, Hatalı Üretim, Fazla Üretim, Fazla Stok, Bekleme, Gereksiz İşler, Gereksiz Taşıma ve Gereksiz Hareketler sayılabilir. Ve 16 Büyük kayıp aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

Tüm bu kayıplar, müşterilerimize tek seferde, doğru ve zamanında üretim yapabilmemizi engeller.
Aynı zamanda, Süreçlerin ölçümünden elde edilen veriler, Verimlilik ölçümleri, İstatistiksel proses değerlendirmeleri, İş güvenliği riskleri, Çevre riskleri, Çalışan önerileri de Kaizen konusu olarak ele alınır.
Kaizen seçilen konunun basitlik ve karmaşıklığına göre Önce/Sonra Kaizen basit veya 10 adım Kobetsu Kaizen ile takım çalışması kullanılarak yapılabilir.
Problem çözmede olduğu gibi, Kaizen yaparken en önemli basamak tanımlamanın doğru yapılması ve analizlerle durumun ortaya net bir şekilde konulmasıdır.
Sürekli gelişim felsefesini sadece iş yaşamında değil özel hayatlarında da rehber alanlar, her zaman daha iyiye dönüşerek durmadan ilerlerler.
Kaizen hakkında detaylı bilgi almak için benim de etkinlik komitesi üyesi olduğum Makine Mühendisleri Odası İzmir Şubesi’nin Kaizen Paylaşım Etkinliği kitapçığını inceleyebilir ve her yıl yapılan Kaizen Paylaşım etkinliğine katılarak firmalar tarafından paylaşılan poster ve sunumlardan da farklı bakış açıları yakalayabilirsiniz.