Tarım dışı istihdamda nelere dikkat edilecek?

Piyasalar, bugün Türkiye saatiyle 16:30’da ABD Aralık ayı tarım dışı işsizlik raporu (TDI) ve işsizlik oranını takip edecek. Fed’in faiz artırımına gittiği Aralık ayı toplantısı ardından önemi artan Obama döneminin son tarım dışı istihdam verisi, gelecek 2 ay daha revizeye açık olmakla birlikte 2016’nın işgücü piyasası görünümünü netleştirecek.

Veri öncesi öne çıkan 6 nokta şu şekilde:

1) Beklentiler

Bir önceki ay 178 bin istihdam artışı ile yüzde 4,6 işsizlik oranı kaydedilmişti.

Aralık ayı için Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklenti medyanı istihdamda 175 bin artış. Ekonomistlerden gelen en yüksek beklenti 221 bin ve en düşük 125 bin

İşsizlik oranının ise yüzde 4,7 seviyesine yükselmesi bekleniyor.

2) Neden önemli?

Fed’in Aralık ayındaki faiz artırımından sonra izlenecek ilk, Obama döneminde açıklanacak son tarım dışı istihdam verisi. Faiz artırım kararının alındığı Aralık ayı FOMC toplantısı tutanakları istihdamın üyeler için ana konulardan biri olduğunu göstermişti. İşsizlik oranı gerilemeye devam ederken FOMC üyeleri istihdam piyasasında aşırı ısınma yaşanıp yaşanmadığını tartışıyor.

3) Fed için ne kadar yeterli?

Fed, istihdam piyasasının geldiği noktada aşırı ısınma koşullarından endişe ediyor. Bazı ekonomistler Aralık’ta sert kış koşulları nedeniyle tarım dışı istihdam artışında zayıf bir sonuç beklediklerini raporluyor ancak Yellen düşük rakamlar gelse bile görünümün güçlü olduğu görüşünü değiştirmeyecek. Fed Başkanı, ABD ekonomisinin ayda 100 bin yeni isithdam yaratmasının yeterli olduğunu söylemişti. NY Fed Başkanı Williams’a göre ise 80 bin de yeterli.

4) İş gücü katılım oranı

Trump ise Fed’le ayı görüşte değil. Trump, Fed Başkanı Yellen’ın istihdamın güçlü seyrettiği görüşünün tam karşısında yer alıyor. Trump’a göre ABD istihdam piyasası , “ekonomik bir felaket” tablosu çiziyor. Trump bu görüşüne gerekçe olarak işgücüne katılmayan çalışma yaşındaki ABD vatandaşlarının sayısını gösteriyor. Bu nedenle işgücü katılım oranı da piyasanın gündeminde kalıyor.

Kasım ayında işgücü katılım oranı 1978’den bu yana en düşük seviyelere yakın olarak yüzde 62,7’de gerçekleşmişti.

Söz konusu oran Mayıs’ta yüzde 62,6’yı gördükten sonra yükselişe geçmiş, Haziran’da yüzde 62,7 Temmuz ve Ağustos’ta yüzde 62,8 ardından Eylül’de yüzde 62,9’u görmüştü.

5) Ücretler

Ücret artış hızı Kasım’da yıllık bazda yüzde 2,5’e düşmüştü.

BofA Merrill Lynch ekonomistleri ücretlerde son aylardaki volatilite sonrası Aralık’ta artış ve böylece yıllık hızın yüzde 2,7’ye çıkmasını bekliyor.

Ücretlerin aylık artış hızı Haziran’da yüzde 0,1, Temmuz’da yüzde 0,3 ve Ağustos ile Eylül’de yeniden 0,1 olduktan sonra Ekim’de yüzde 0,4 oranında gerçekleşmiş ve Kasım’da yüzde 0,1 düşüş yaşanmıştı.

Trump’ın başkan seçilmesiyle yukarı kırılma yaşayan enflasyon beklentileri açısından ücretlerin seyri önem arz ediyor.

6) İşsizlik başvurularının seyri ve ADP

Ekonomistlere göre işsizlik başvurularının seyri sağlıklı bir istihdam piyasasına işaret etmeyi sürdürüyor.

31 Aralık’ta sona eren haftaya ait işsizlik maaşı başvuruları 235 bin ile 96. hafta üst üste 300 binin altında kalarak 1970’ten bu yana en uzun seriyi yakalamış oldu. 4 haftalık ortalama da 256 bin 750’de.

Nomura ekonomistlerine göre işsizlik başvuruları, gönülsüz işten çıkışların düşük olduğunu ve şirketlerin istihdam için istekli olduğunu yansıtıyor.

Aralık ADP verisi ise 175 bin olan beklentilerin altında 153 bin kişi artış kaydetti. Moody’s Başekonomisti Mark Zandi, “İstihdam artışı gücünü koruyor ancak yavaşlıyor. Küçük şirketler isithdam artışında zorlanırken büyük ölçekli şirketlerde istihdam artış hızı sağlıklı seviyelerde.” diyor.

ADP Araştırma Enstitüsü Başkanı Ahu Yıldırmaz ise istihdam piyasasında 7 yıldır devam eden büyümeyle tam istihdama yaklaşıldığını belirtiyor. Yıldırmaz’a göre bu nedenle 2017’ye girerken sıkılaşan istihdam piyasası koşulları büyümeyi yavaşlatacak.