100 bin dolar üzerinde döviz alımına valör sınırı ve uzman yorumları

Gerçek kişilerin 100 bin dolar ve üzeri döviz alım işlemlerinde bankalar tarafından bir iş günü valör uygulanacak

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bankalara döviz işlemleriyle ilgili bir yazı gönderdi. BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben imzalı yazıda, gerçek kişilerin 100 bin dolar ve üzeri döviz alım işlemlerinde, dövizin ilgilinin hesabına yatırılmasının ve kullanıma açılmasının bir iş günü valörlü olarak gerçekleştirilmesi talimatı yer aldı.

Yazıda ayrıca, bankalar tarafından gerekli görülmesi halinde müşteriler ile yapılan sözleşmelere bu yönde bir hüküm eklenebileceği ifade edildi.

Geçen hafta BSMV yüzde 0,1’e yükseltilmişti.

Geçen hafta da Resmi Gazete’de yer alan Cumhurbaşkanı kararıyla, bankalar ile yetkili kuruluşların birbirleri ile yaptıkları ve Hazine’ye yapılan kambiyo işlemleri dışında kambiyo işlemlerinden alınan banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) yüzde 0,1’e yükseltilmişti.

‘Risk algısını yükseltiyor’

Reuters haber ajansına konuyla ilgili konuşan bir bankacı, alınan bu kararın Türkiye’nin ‘ekonomik problemlerini güven tesis etmek yerine kısa dönemli adımlarla aşmaya çalıştığının bir göstergesi’ olduğunu söyledi: “Bu ve bunun gibi adımlar, sermaye kontrollerinin ileride daha da artacağına dair kaygıları güçlendirerek risk algısını yükseltiyor.”

Yine ajansa konuşan bir başka kıdemli bankacı ise bu adımın bundan sonra hangi kararın alınacağı konusunda kaygı yarattığını söyledi.

Bloomberg’in verilerine göre TL, Arjantin pesosundan sonra son bir yılda yüzde 25 değer kaybıyla gelişmekte olan ülkeler arasında en çok değer kaybeden para birimi olarak ikinci geliyor.

Bloomberg’e konuşan Nomura International’dan ekonomist İnan Demir, bu adımların, “gittikçe daha az liberal bir şekilde sermaye kontrolünün devreye girmesi anlamına geldiğini, bunun da döviz alan yerlilere ve yabancı yatırımcılara gönderilecek en ideal sinyal olmadığını” söyledi.

Son haftalarda Türkiye’de yaşayan yerleşikler, döviz alımlarını hızlandırmıştı. Bloomberg’in verilerine göre bu yıl 20 milyar döviz alımı gerçekleştirildi, bu da toplamda döviz mevduatını 180 milyar dolar gibi rekor bir seviyeye getirdi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) döviz rezerlerinin gittikçe azalması ise herhangi bir kur şokunun yaşanması durumunda piyasaya müdahale edemeyeceğine yönelik kaygı uynadırmaya başlamıştı.

‘Kayıt dışını artırır’
Twitter’dan BDDK’nın son kararıyla ilgili bir yorum yapan ekonomist Gökhan Uskuay, “BDDK önlemi kayıt dışını artıracaktır. 100 bin $ alacak olan döviz bürosuna ya da ayaklı borsaya gider. Kapalıçarşı’daki ayaklı borsa ve gelen giden valizler artar” yorumunda bulundu.

Kimi analistler ise bir günlük gecikme getirilmesinin pek de sık görülen bir uygulama olmadığını vurguladı.

Merkezi Londra’da bulunan BlueBay portföy yönetimi şirketinin gelişmekte olan piyasalar masasından stratejist Timothy Ash, “İstanbul seçimlerinin yenilenmesi dolayısıyla faiz artırmı gibi ortodoks bir politika izleyemeyen Türk yetkililerden yine ahmakça bir hareket” yorumunda bulundu.

Valör nedir?

Döviz piyasası sözleşmelerinde, işlem sonucu oluşan yükümlülüklerin yerine getirildiği, başka bir deyişle alınan veya satılan para birimlerinin el değiştirdiği (takas) tarihtir. Piyasada (spot) yapılan işlemlerde takas iki iş günü olarak değerlendirilir. Buradaki iş günü, kotasyonu yapılan para birimlerine ait ülkelerin çalışma günü anlamına gelmektedir. Örneğin GBP/JPY çifti için, hem İngiltere’de hem de Japonya’da iş günü olan günler kastedilmektedir. Eğer bu iki ülkeden birinde piyasa tatilde ise o zaman takas bir sonraki iş gününe aktarılır. İlerideki tarihler için vade belirlenirken de vade sonunun iş gününe denk gelmesine gerekir. Vade sonu bir şekilde işlem yapılacak merkezlerden birinin tatil gününe denk gelirse o zaman bir sonraki iş gününe bırakılır. Günlerin kaydırılması ile yapılan tip değişiklikler daha sonraki vade günlerini etkilemez, orijinal vadeler geçerliliğini sürdürmeye devam eder. Eğer ayın son iş gününe rast geliyor ise o zaman sonraki vade günleri de aynı şekilde ayarlanır.

YASAL UYARI

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.