B12 Vitamini Nedir? Faydaları nelerdir ve nasıl eksikliği giderilir?
B 12 ve diğer tüm b vitaminleri vücut için çok önemlidir. Özellikle 60 Kobalamin olarak da adlandırılan B12 vitamini, hücre metabolizması, nöron fonksiyonu, kan hücresi oluşumu ve hücrelerin içindeki genetik bilgi taşıyan moleküller olan DNA’nın oluşturulması için gereklidir.
B12 vitamini eksikligi, tedavi edilmediği sürece anemi, yorgunluk, kas zayıflığı, bağırsak sorunları, sinir hasarı ve duygudurum bozukluklarına yol açabilir.
B12 Vitamininin Özellikleri Nelerdir?
B12 vitamini beyin fonksiyonu ve kırmızı kan hücresi oluşumu için gereklidir. B12 vitamini eksikliği nörolojik sorunlara ve anemiye yol açabilir. B12 suda çözünen bir vitamindir. B12 vitamini balık, kümes hayvanları, et, yumurta ve süt ürünleri gibi çeşitli hayvansal gıdalarda doğal olarak bulunur.
8 B vitamininden biri olan B12, en büyük ve en karmaşık vitaminlerden biridir. Birçok farklı formda B12 takviyeleri bulunmaktadır. Kobalt, B12 vitamininde bulunan bir mineraldir. Vücut, B12 vitamininin emilimine ve kullanımına yardımcı olmak için kobalt kullanır. Kobalt ve B12 vücut ile kimyasal olarak bağlantılı olduğundan, vücut sağlığını korumada beraber çalışırlar.
B12 Vitamini Ne İşe Yarar?
B12 vitamini, vücudun kan ve sinir hücrelerinin sağlığının yanı sıra tüm hücrelerinde bulunan genetik materyal olan DNA’nın üretimine yardımcı olan bir besin olarak bilinmektedir. B12 vitamini aynı zamanda yorgunluk ve halsizliğe yol açan bir kan hastalığı olan megaloblastik aneminin önlenmesine yardımcı olur. Beyin ve nörolojik sistemin normal şekilde çalışması için B12 vitaminine ihtiyaç vardır. Ayrıca DNA’nın oluşturulmasına ve düzenlenmesine yardımcı olur ve kırmızı kan hücrelerinin gelişiminde rol oynar.
B12 vitamini, yağ asitlerinin sentezine ve enerji üretimine yardımcı olduğu için vücuttaki bütün hücrelerin metabolizması için gereklidir. B12 vitamini, insan vücudunun folik asidi emmesine yardımcı olarak enerjinin taşınmasında rol oynar. İnsan vücudu sürekli olarak kırmızı kan hücresi üretir. B12 vitamini olmadığı sürece bu hücreler doğru bir biçimde çoğalamaz. Vücuttaki B12 vitamini düzeylerinin aşırı düşüklüğü olduğunda, kırmızı kan hücresi oluşumu zarar görmektedir. Kırmızı kan hücrelerinin üretiminin azalması anemi gelişmesine neden olabilir.
B12 Vitaminin Faydaları Nedir?
B12 vitamini kemik sağlığını destekleyerek kemiklerdeki azalan mineral yoğunluğu, zamanla kırılgan ve kırılgan hale gelmelerine yol açarak osteoporoz riskini yükseltir.
Makula dejenerasyonu riski azaltılır. B12 vitamini takviyesi kan dolaşımındaki homosistein seviyelerini düşürdüğü ve bu durumun da yaşlı insanlarda körlüğe yol açabilen bir göz hastalığı olan yaşa bağlı makula dejenerasyonunun engellemeye yardımcı olabileceği düşünülmektedir. 40 yaş ve üzeri yaşa sahip 5.000 kadın üzerinde yapılan bir araştırmada, B6, B12 ve folik asit takviyesi alanların, yedi yıl sonra plasebo alanlara göre %34 daha az maküler dejenerasyon insidansı olduğu ortaya çıkmıştır.
B vitaminlerinin tümü, vücudun enerji seviyelerini iyileştirilmesine katkı sağlar. Depresyon tedavisine yardımcı olur. B12 vitamini ruh halini düzenleyen bir nörotransmitter olan serotoninin metabolizması ve üretimi için gereklidir. B12 vitamini eksikliği vücutta serotonin sentezinde bir azalmaya yol açabilir.
Vücuda yeterli miktarda alınan B12 vitamini daha iyi hissetmeyi sağlar. Beyin fonksiyonları için gereklidir. B12 vitamini beynin nöronlarının normal çalışması için gereklidir. Hafıza kaybı ve bunama, beyindeki nöronların kaybını ifade eden beyin atrofisi ile bağlantılıdır. B12 vitamini beyin atrofisini önlemeye yardımcı olur.
Kırmızı kan hücresi oluşumuna yardımcı olur. B12 vitamini vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin üretimi için önemlidir. B12 vitaminin eksikliği, kırmızı kan hücresi oluşumunun yavaşlamasına ve sağlıklı gelişimin engellenmesine yol açar. Aynı zamanda kırmızı kan hücrelerinin daha büyük ve oval olmasına sebep olurken, sağlıklı kırmızı kan hücreleri küçük ve yuvarlaktır. Vücut, anemik olduğunda önemli organlara oksijen taşımak için yeterli kırmızı kan hücresine sahip değildir. Bunun sonucunda yorgunluk ve halsizlik ortaya çıkabilir.
B12 Vitaminin Zararları Nelerdir?
B12 vitamini eksikliği hayati önem taşırken yüksek dozlarda alındığında ishal, kusma, mide bulantısı ve baş ağrısına yol açabilir.
B12 vitamini, c vitamini takviyeleri ve metformin gibi ilaçlarla etkileşime girebilir. B12 vitamini eksikliği, yaşlı bireylerde midedeki hidroklorik asit salgısının azalmasına neden olabilir. B12 vitamini nadir olarak ciddi alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Bu reaksiyonlar arasında yüz, dil ve boğaz şişmesi ve yutma ve nefes almada zorluk bulunmaktadır.
B12 vitamini folik asit takviyeleri ile etkileşime girebilir. Çölyak hastalığı ve ince bağırsakta bakteri üremesi gibi bazı gastrointestinal sistemi etkileyen rahatsızlıklar, B12 vitamini emilimini ve salınımını olumsuz etkileyebilir.
B12 Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?
Aşağıda B12 vitamini içeren besinlerin listesi verilmiştir. Ton balığı Ton balığı protein ve birçok mineral ve vitamin açısından zengin bir besindir. B12 vitamini özellikle de ton balığı derisinin alt bölümündeki kaslarda bol miktarda bulunur. 100 gram ton balığı günlük B12 vitamini ihtiyacının %160’ını karşılamaktadır. Ton balığı aynı zamanda fosfor, selenyum, B3 ve A vitaminleri ile iyi bir yağsız protein kaynağıdır.
Yumurta Yumurta B2, B12 dahil olmak üzere iyi bir B vitaminleri ve tam protein kaynağıdır. 100 gram yumurta (2 adet büyük), günlük B12 vitamini ihtiyacının yaklaşık %46’sını ve günlük B2 vitamini değerinin %39’unu karşılamaktadır. Yapılan bazı araştırmalarda, yumurta sarısının, beyazına oranla daha yüksek B12 vitamini içermektedir ve yumurta sarısındaki B12 vitamininin emilmesi daha kolaydır.
Yumurta, aynı zamanda doğal bir D vitamini kaynağıdır. 100 gram yumurtada günlük D vitamini ihtiyacının %11’ini karşılamaktadır. Sığır eti Sığır eti yüksek miktarda B12 vitami içerir. 100 gram sığır eti yaklaşık 5.9 mcg B12 vitamini içermektedir. Bu oran günlük B12 ihtiyacının %245’i karşılar. Sığır etinde aynı zamanda selenyum, çinko ve B3, B6 ve B2 vitaminleri bulunur.
Somon Yüksek oranda omega-3 yağ asitleri içeren somon aynı zamanda da önemli bir B vitamini kaynağıdır. 178 gram pişmiş somon balığında günlük B12 vitamini ihtiyacının karşılamaktadır. Ayrıca 178 gram somon balığı 4,123 mg omega-3 yağ asidi içermektedir.
Yüksek protein içeriğine sahip somon balığının yarım filetosu 40 gram protein sağlamaktadır. İstiridye İstiridye, düşük yağ oranına sahip bir protein kaynağıdır ve yüksek miktarda B12 vitamini içermektedir. Özellikle de yavru istiridyelerde yüksek oranda demir bulunmaktadır. İstiridyenin bir diğer faydası ise yüksek antioksidan içeriğine sahip olmasıdır. Süt ve süt ürünleri Yoğurt ve peynir gibi süt ürünleri, B12 vitamini de dahil olmak üzere çeşitli vitamin ve mineralleri açısından zengindir. Ayrıca mükemmel bir protein kaynağıdırlar. 240 ml tam yağlı süt günlük B12 vitamini ihtiyacının yüzde 46’sını karşılar. Yapılan araştırmalarda vücudun süt ve süt ürünlerinde bulunan B12 vitaminini balık, sığır eti ve yumurtadaki B12 vitaminine göre daha kolay bir şekilde emildiği ortaya çıkmıştır. Alabalık Alabalık protein, sağlıklı yağlar ve B vitaminleri açısından zengin bir balık türüdür. 100 gram alabalıkta 7.5 mcg B12 vitamini bulunur. Bu oran günlük B12 ihtiyacının %312’sini karşılar. Alabalık aynı zamanda manganez, selenyum ve fosfor gibi çeşitli mineraller bakımından da zengindir. Sakatat B12 vitamini kuzu etinde ve sakatta bol miktarda bulunur. 100 gram kuzu karaciğeri, günlük önerilen B12 vitamini miktarının ortalama 13 katını karşılamaktadır. Kuzu karaciğeri sığır veya dana karaciğerinden daha yüksek B12 vitamini içeriğine sahiptir. Ayrıca bakır, selenyum ve A ve B2 vitaminlerinin açısından da zengindir.
B12 Vitamini İçeren Besinler Çok Fazla Tüketilirse Ne Olur?
Suda çözünen bir vitamin olan B12, vücuda yüksek dozlarda alındığında genellikle güvenli kabul edilir. Bunun nedenlerinden biri ise B12 vitaminin suda çözünen bir vitamin olmasıdır. Vücut bir kerede oldukça küçük miktarda B12 vitamini emer. Örneğin vücuda 500 mg B12 vitamini alındığında, vücut bunun ortalama 10 mg’ını yani yalnızca %2’sini emer. Fazlası ise filtrelenir ve idrarınız yolu ile vücuttan atılır. Ayrıca B12 vitamini eksikliği bulunmayan kişilerin aşırı miktarda B12 vitami almasının kişinin vücut işlevleri veya bağışıklık sistemi üzerinde daha yüksek fayda gösterdiği ile ilgili bir veri bulunmamaktadır.
Gıdalardan veya takviyelerden alınan yüksek B12 vitamini, diyabet ve böbrek hastalığı olanlarda bazı sağlık sorunlarına yol açabilir Hamile kadınlarda üzerinde yapılan bir çalışmada, yüksek miktarda alınan B12 vitamini takviyelerinin, bebeklerde otizm spektrum bozukluğu riskini artırdığını göstermektedir. Bazı çalışmalarda, aşırı dozda alınan B12 vitaminin yüzde kızarıklığa ve şişliklere yol açan bir cilt hastalığı olan akne ve rozasea salgınları ile ilişkilendirilmiştir. Aynı zamanda B12 vitamini vücuda yüksek miktarda alındığında çeşitli küçük yan etkilere neden olabilir. Bazı kişilerde şişkinlik ve ishal gibi gastrointestinal sorunlara neden olabilir.
Besin ve takviyelerden alınan B12 vitamini, nadir durumlarda kan pıhtılarına yol açabilir. Ayrıca, bazı bireylerin B12 takviyelerine alerjisi ortaya çıkabilir. Bu durumda kaşıntı ve kızarıklık gibi semptomlara yol açabilir. Bazı antibiyotikler ve diğer reçeteli ilaçlar B12 vitamini ile etkileşime girebilir.
B12 Vitamini Fazlalığı Vücuttan Nasıl Atılır?
Midede bulunan hidroklorik asit, gıdada bağlı olduğu proteinden B12 vitaminini uzaklaştırır. B12 vitamini, midenin ürettiği bir protein olan intrinsik ile birleşir ve ince bağırsaklar tarafından emilir. Emiliminin ardından DNA ve kırmızı kan hücrelerinin üretiminde kullanılır. Ardından karaciğer, kullanılmayan B12 vitamini depolar.
B12 Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
B12 vitamini eksikliği, vücuda yeterli oranda alınamayan B12 vitamini ifade etmektedir. Bu durum ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Aşağıda B12 vitamini eksikliğinin belirtileri verilmiştir. İshal, bulantı ve kusma B12 vitamini eksikliği sindirim sisteminde bazı olumsuz semptomlara yol açabilir. Yeterli kırmızı kan hücresi üretilmediği için, bağırsağa yeterli oksijen ulaşamaz. Bu durum ishal, kusma ve bulantıya neden olabilir.
Soluk cilt B12 vitamini eksikliği ciltte hafif sarı renk tonuna ve solgun cilt görünümüne neden olabilir. Bunun nedeni ise vücudun yeterli miktarda kırmızı kan hücresi üretememesinden kaynaklanır. Kırmızı kan hücrelerinin üretimi için B12 vitamini gereklidir. Bu vitaminin eksikliği kırmızı kan hücrelerinin eksikliği, ve sarılık ile bağlantılı olan megaloblastik anemiye yol açabilir.
Hızlı kalp atışı B12 vitamini eksikliği hızlı kalp atışına neden olabilir. Kalp, vücuttaki düşük kırmızı kan hücresi sayısını telafi etmek için kalp daha hızlı atmaya başlar. Anemi, kalbe baskı uygular ve bu da vücuda daha daha fazla kan pompalamasına neden olur. Bu tepki, yeterli oksijenin tüm organlara ulaşmasını ve vücudun bütün sistemlerinde dolaşmasını sağlamaya çalışır.
İştah azalması ve kilo kaybı B12 vitamini, bulantı ve kusma gibi sindirim sorunlarına yol açabilir. Bu da iştahın azalmasına ve buna bağlı olarak kilo kaybına sebep olabilir.
El ve ayaklarda karıncalanma B12 vitamini eksikliği, ellerde ve ayaklarda karıncalanmaya yol açabilir. Bu durum B12 vitaminin sinir sisteminde önemli bir rol oynaması sebebiyle ortaya çıkar ve eksikliği sinir iletim sorunlarına yol açabilir.
B12 vitamini sinir sistemde miyelin üretimine destek olur. Miyelin, sinirleri korurken aynı zamanda da duyuların iletilmesine yardımcı olan koruyucu bir kaplamadır. B12 vitamini eksikliği, bu koruyucu kaplama için miyelin eksikliğine sebep olabilir. Bu kaplamanın olmaması sinirlerde tahribe yol açabilir. Ruh halinde meydana gelen değişimler Vücuttaki B12 vitamini düşüklüğünün yol açtığı yüksek homosistein düzeyleri, beyin dokusuna zarar verebilir.
Beyne gelen ve beyinden gelen sinyallere müdahale ederek ruh haline bazı değişikliklere neden olabilir. Ağızda yara oluşumu B12 vitamini eksikliği şişmiş, kırmızı ve iltihaplanma sonucu oluşan pürüzsüz görünüme neden olan glossite yol açabilir. Glossit yemek yemede zorluğa ve ağrıya sebep olabilir. Buna ek olarak ağızda kaşıntı, yanma ve iğne batması hissi gibi çeşitli belirtiler ortaya çıkabilir.
Vücutta B12 Vitamini Eksikliği Hangi Hastalıklara Yol Açar?
B12 vitamini eksikliği anemisi, B12 vitamini eksikliği nedeniyle vücudun yeterince sağlıklı kırmızı kan hücresi üretememesidir. B12 vitamini kırmızı kan hücrelerinin üretimi için gereklidir. Bu hücreler oksijeni vücuda taşır. Yeterli kırmızı kan hücre bulunmadığında dokulara ve organlara yeterince oksijen gitmez. Yeterli oksijenin bulunmaması vücut fonksiyonları çalışamaz. Uzun süren B12 vitamini eksikliği sinir hasarına yol açabilir. Bunun sebebi ise B12 vitaminin sinirler için koruyucu bir tabaka olan miyelin üretimi için gerekli olmasıdır. Erken tanı konulmadığında onarılamaz sinir hasarına sebep olabilir. Ayrıca nadir olarak optik sinirin hasar görmesine ve buna bağlı olarak bulanık görmeye yol açabilir. Uzun süre fark edilmeyen B12 vitamini eksikliği bazı denge problemlerine yol açabilir. B12 vitamini eksikliği depresyona veya kafa karışıklığına neden olabilir.
B12 Vitamini Hangi Hastalıklara İyi Gelir?
Osteoporozu Makula Dejenerasyonu Depresyon Kalp sağlığı Cilt hiperpigmentasyonu
B12 Vitamini Şampuana Katılır mı?
B12 vitamini, sağlıklı saç büyümesini destekleyen kırmızı kan hücrelerinin gelişiminde rol oynar. Saçın görünen kısmı olan şaft, lifli bir protein olan keratinden meydana gelir. Küçük kan damarları, her bir saç telinin kökünü her bir saç folikülünün tabanına bağlar. Kırmızı kan hücrelerinin amacı, oksijeni saç tellerinin canlı bölümüne iletmektir. Yeterince oksijen alamadığında ise saç normal bir büyüme gerçekleştiremez. Hücre bölünmesi, DNA replikasyonu ve hücresel metabolizma da aktif rol oynar. Bir saç hücresi bölünmesi her seferinde DNA’sının çoğalmasını sağlar. Sonuçta, saç büyümesi ve gelişimi DNA sentezine ve B12 vitaminin emilimine bağlıdır.
B12 Vitamini Kilo Aldırır mı?
B12 vitaminin kilo kaybı ve alımı üzerindeki etkisi ile ilgili çok az kanıt vardır. Bununla birlikte birçok durumda B12 vitamini kilo alımına yol açmaz. B12 vitaminin belirtilerinden biri iştahsızlıktır. Bu eksikliğin öğünlerle veya takviyelerle giderilmesi iştahın normale dönmesine ve buna bağlı olarak da bazı durumlarda kilo alımına neden olabilir. B12 Vitamini Kabızlık Yapar mı? Kabızlık, B12 vitaminin eksikliğinin belirtilerinden biridir. Yeterli B12 vitamini alımı kabızlığın giderilmesine yardımcı olmaktadır.
B12 Vitamini Sivilce Yapar mı?
Çeşitli araştırmalar, yüksek B12 vitamini seviyelerinin bazı bireylerde mikrop aktivitesini etkileyerek akne geliştirmine neden olabildiğini göstermektedir. Bu durum yüzde oluşan belirli bir bakteri türünün (propionibacterium acnes) daha fazla porfirin oluşturmasına yol açar ve bu da iltihabı katkıda bulunur. Bunun sonucunda yüzde sivilce oluşabilir, ancak B12 vitaminin akne üzerindeki etkisi ile ilgili daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
B12 Seviyesi Kaç Olmalıdır?
Vitamin ve minerallerin çoğu için tolere edilebilir bir üst alım seviyesi bulunmaktadır. Bu, takviyeler ve diyet karışımına dayalı olarak, tek bir günde tüketilmesi gereken maksimum besin miktarını ifade etmektedir. Çeşitli vitamin ve mineraller için bu seviyenin uzun süreli olarak aşılması ciddi sağlık sorunlarını meydana getirebilir. Bununla birlikte, sağlıklı kişilerde önemli yan etkilere neden olması muhtemel olmadığından B12 vitamini için tolere edilebilir bir üst alım seviyesi bulunmamaktadır.
Günlük Alınması Gereken B12 Vitamini Kaç Mg’dir?
0-6 aylık bebekler için 0,4 mg 7-12 aylık bebekler için 0,5 mcg 1-3 yaşındaki çocuklar için 0.9 mcg 4-8 yaşındaki çocuklar için 1.2 mcg 9-13 yaşındaki çocuklar için 1.8 mcg 14 yaş ve üstü için 2.4 mcg Hamile kadın için 2,6 mcg Emziren kadınlar için 2.8 mcg b12 b12 vitamini
Kaynak https://www.diyetkolik.com/b12-vitamini-nedir-6122