Covid-19 tedavileri ile ilgili güncel bilgiler

Prof Dr Hakan YAMAN

Sağlık otoriteleri COVID-19 ile ilgili ilaçların hekim önerisi ve denetimi dışında alınmasını önermemektedir. Bu yazıda, şimdiye kadar birçok ülkede kullanımına izin verilen ve şu anda henüz deney aşamasında kullanılan ilaçlarla ilgili yeni bilgiler paylaşılacak ve dört farklı ilaçtan söz edilecektir.

İlki, anti-parazit ilacı olarak kullanılan İvermectin’dir. Bu ajan ile ilgili olarak, COVID-19’i önleyeceğine dair görüşler bildirilmekteydi. Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi yapılan hastane çalışmaları itibariyle COVID-19’un önlenmesi ve tedavisinde bu ilacın kullanılmasını önermemektedir. İvermectinin hafif COVID-19 hastalarının tedavisinde yakınmaları azaltmadığı tespit edildi.

Hidroksiklorokinin de COVID-19 hastalığının tedavisinde kullanılması önerilmemektedir. Dünya Sağlık Örgütü uzman görüşlerine dayanarak hidroksiklorokinin olasılıkla olumlu etkilerinin olmadığını ve yan etkilerinin de fazla olduğunu ifade etmektedir.

Yeni çıkan Molnupiravir’in ise beş gün boyunca günde tek doz alınması durumunda COVID-19 virüsünü nazofarinksten yok ettiği saptandı. Bu bulgular daha geniş kitleleri içeren araştırmalarda da gösterilebildiği takdirde, bu ajanın hastalığın ilk günlerinde kullanılmak koşuluyla ağır COVID-19 hastalığının önüne geçmesinin mümkün olabileceği ifade edilmekte. Halihazırda ilaç faz 2-3 evrelerinde bulunmakta ve sonuçları beklenmektedir.

Monoklonal antikor kokteyli uygulamasının sunduğu ilk sonuçlar da ümit vericidir. Hastalığın gelişimiyle birlikte 72 saat içinde tek doz Casirivimab artı İmdevimab (REGEN-COV) kokteylinin enjeksiyonunun COVID-19 hastalığını %100 oranında önlediği gösterilmiştir. Ancak burada da daha geniş bir hasta kitlesi ile yapılan araştırma sonuçlarına ihtiyaç bulunmaktadır.

Bu tarz ilaçların özellikle aşılamaların etkin biçimde yapılamadığı yerlerde yararlı olabileceği bildirilmektedir. Özellikle az gelişmiş ülkelerde mortaliteyi azaltmak için uygun bir çözüm olabileceği ileri sürülmektedir.