Zihin uyurken çalışmanın zorluğu!

Aslında güne çok istekli başlamıştın, ancak akşamdan kalma bir takım sorunların olduğunu fark ettin. Çünkü “Güzel bir gün, geceden başlar” diye ısrar eden bir psikoloğun etkisi altında kalman an meselesi.

Bu vesileyle beden ve ruh sağlığının etkileşimini savunduğum için bedensel ve ruhsal hastalıklara teşhis ve tedaviler sunan bir bütüncül sağlık danışmanı olduğumu da belirtmiş olayım.

Çalışmak sadece iş hayatına indirgenemeyeceği gibi, öğrenmek de yalnızca öğrenciliğin eğitim süreciyle sınırlı değildir.

Her insan, farklı süre ve boyutlarda da olsa mutlaka çalışma ve öğrenme hali içinde bulunur. Pozisyonlar, yüklenen anlam ve sıfatlar değişse de her türlü aktivite ve görev daha verimli çalışan bir beyne ihtiyaç duyar. Bulaşık yıkayan birinin de işini hızlı ve temiz bitirebilmek için stratejik ve pratik düşünmeye ihtiyaç duyduğunu inkâr edebilir misiniz? Berrak bir zihnin her eylem için daha tasarruflu ve karlı çözümler sunacağını unutmayalım.

İş ve eğitim hayatının ortak kümesinde değişmeyen ve asla dışlanması mümkün olmayan birkaç temel ihtiyaca ışık tutmaya ne dersiniz?  Dikkat, konsantrasyon, hafıza, algı ve berrak bir zihin; öğrenme, üretme ve muhakeme gibi hayatın her alanında aktif olan bellek dinamiklerindendir.

Bu bilişsel süreç adeta bilgisayarın farklı işlem adımları gibidir ve kaliteli uyku da onun şarjıdır. Şarjı düştükçe işlem hızı ve ışığı azalan bilgisayarlar gibi, uyku kalitesi düşen insanların da gün içinde verimi, adaptasyonu ve motivasyonu zayıflar.

Gün içindeki performansımızın uyku yoksunluğundan etkilenmesi amigdala ve prefrontal korteks bağlantısının zayıflaması ile ilişkilenmektedir. Duyguları düzenleme, sosyal davranışları belirleme ve rasyonel kararlar almada yetersizlik ve hatalara yol açan uykusuzluk, kişinin gün içinde dikkat devamlılığını da azaltır.

Bilginin hatırlanmasında ve unutulmasında kritik rolü olmasından yola çıkarak rahatlıkla söyleyebilirim ki; uykusunu kaliteli biçimde alamamış olan birey, potansiyelinin çok altında başarı gösterir.

Peki, kaliteli uykusun süresi var mıdır? Her bilgisayar aynı sürede şarj olmadığı gibi, her beyin için de genel bir uyuma saati verilmesi tutarlı görünmüyor. O beynin, yani motorun harcadığı yakıt kadar takviye alması daha sağlıklı ve bireysel bir yatırımdır. Ayrıca, sadece uyuduğumuz saatten daha çok, hangi saatte ve ne kadar dingin uyku aldığımıza odaklanmakta fayda var.

Uyumadan önce maruz kalınan uyaranlar, öncesinde enerji ve hazımsızlık veren yiyeceklerin tüketimi, havasız ve rahatsız edici ışık ortamı ve zihinde depresif düşünceler varken yatmak, uykunun verimsiz ve doyumsuz hale gelme sebeplerindendir.

Uykunun en sağlıklısı önceden havalandırılmış ve karanlık odada gerçekleşendir. Yatmadan önce sorunlara yoğunlaşmak gibi olumsuz, ister zihni aktif eden bir takım olumlu uyaranlara ve aktivitelere yönelmiş olun; uyarılan ve düşünce tansiyonu yükselen beyin adeta sırta batan bir demir varken uyumak gibi huzursuz bir uykuya neden olur.

Uyumadan önce normalinden daha az ya da yüksek bir tansiyon seyretmesi, beynin ertesi güne ağrılı ya da ağırlık taşıyormuş gibi uyanmasını tetikleyecektir.

Güzel bir günün geceden başlaması tam olarak bu döngülerle ilişkilidir. Sütten mayaladığınız zaman yoğurt, üzümden mayaladığınız zaman şarap elde edersiniz. Akşamdan zihninizi nasıl fiziksel ve psikolojik şartlara kurduysanız, ertesi gün o kalite ve ruh halinde hayat akışına girersiniz.

Beyninin de aynı karakterin gibi sana özgü ve başka bileşenlerden oluşan büyüleyici senteze sahip olduğunu bilmek, bundan sonra uykunu ve dolayısıyla gününü daha aktif geçirmene yol açacak.

Genel uyku kuralları, fabrika formatındaki zihni koruyanlar, standart yorgunluk ve hayat düzenine sahip olanlar içindir. Sen ise, bedeninin seni fazladan yoran ve algılarını diğerlerinden daha çok kullanma sorumluluğu taşıyan yanınla kendine özgüsün.

Bu yüzden kendine uygun bir uyku planı ile belleğini daha işlevsel, bedenini ise daha dingin hale getirmek konusunda tüm bu bilgilerin zincirlerini kırmasıyla artık özgürsün.