Kimlerden zorunlu BES kesintisi olacak?
1 Ocak’ta başlayacak BES’e otomatik katılım uygulamasına önce 1000 ve üzeri çalışanı olan işletmeler girecek. Nisanda 250 kişilik şirketler ile kamu kurumları dahil edilecek. 100 ve üzeri çalışanı olan şirketler ise eylülde devreye alınacak. Maaşlardan ilk kesintiler ocak sonunda yapılacak.
Haftalardır, okuyuculardan özellikle de şirket temsilcilerinden hep aynı soruyu alıyorum; ‘1 Ocak’ta başlayacak otomatik katılım hangi şirketleri kapsayacak?’. Hatta kimi okuyucular, çalışan sayısını da verip, ‘eğer bizi ilgilendiriyorsa ona göre planlama yapacağız, belki insan kaynaklarına yeni personel alacağız, ilgilendirmiyorsa da gündemimizden çıkartacağız’ diyor.
Haksız da sayılmazlar, işverenlerin, 45 yaş altı tüm çalışanlarını Bireysel Emeklilik Sistemine (BES) sokacakları otomatik katılımın başlamasına bir aydan az zaman kaldı ama uygulamanın ne kadar çalışanı olan işletmelerden başlayacağı henüz netlik kazanmadı. Geçen yazılarımda da 100 ve üzeri çalışanı olan işletmelerin, 1 Ocak’tan itibaren 45 yaş altındaki çalışanlarını BES’e dahil edeceklerini belittim. Her yazdığımda da okuyuculardan, ‘öyle diyorsun ama bu hangi yönetmelikte yazıyor, biz bulamıyoruz’ tepkisi aldım.
GEÇ KALINIYOR
Otomatik katılıma yönelik bazı alt düzenlemelerin açıklanmasında geç kalınıyor. Evet, daha önceleri bireysel emeklilikle ilgili düzenlemeler, son günde belli olurdu ama bu sefer durum farklı. Önceleri muhatap iki kesim vardı; biri emeklilik şirketleri diğeri ise sistemdeki katılımcılar. Şimdi, binlerce şirket ve o şirketlerde çalışan milyonlarca kişi var. O binlerce şirket de haklı olarak, ‘bu uygulama beni ilgilendiriyorsa şimdiden bileyim ona göre pozisyonumu alayım, yok ilgilendirmiyorsa sonra bakarım’ diyor.
KAMU KURUMLARI NİSANDA
Neyse, gelelim konumuza. Otomatik katılımın hangi şirketleri ilgilendireceği konusu netlik kazandı sayılır. ‘Nerede yönetmelik, nerede karar’ diye sormayın, henüz yayımlanmadı ama eli kulağında. 100 ve üzeri çalışanı olan işletmeler, 2017’de, çalışanlarını bireysel emekli yapacak; bu kesin, ama geçiş kademeli olacak. İlk olarak da 1000 ve üzeri çalışanı olan işletmelerden başlanacak. Daha açık şöyle anlatayım: 1 Ocak’ta, bin ve üzeri çalışanı olan işletmeler BES’e girecek; ardından nisan ayının başında, 249 ila bin arası çalışanı olan şirketler otomatik katılıma dahil edilecek. Aynı zamanda nisan ayında, merkezi bütçeli kamu kurumları, yani tüm kamu işletmelerinde çalışanlar da bireysel emekli yapılacak. Eylül ayından itibarin de 100 ve üzeri çalışanı olan tüm işletmeler sisteme girecek. Böylece 2017 yılının içinde 10 milyona yakın çalışan, otomatik katılım sayesinde bireysel emekli yapılacak.
2017’nin ilk maaşından kesilip, BES’e yatırılacak
Gelelim kritik soruya. İşletmelere, çalışanlarını sisteme sokmak için belirli bir süre tanınacak mı? Tanınmayacak. Şöyle anlatayım: 1 Ocak’ta, 1000 ve üzeri çalışanı olan işletmeler otomatik katılıma girecekler ya; işte bu işletmeler, çalışanlarına, 2017’nin ilk maaşlarını yatıracakları zaman yani, Ocak sonunda, maaşlardan kesintileri yapacak ve anlaştıkları bireysel emeklilik şirketinin hesabına aktaracak. Bu da şu anlama geliyor ki, 2017 Ocak sonunda, 1000 ve üzeri çalışanı olan tüm işletmeler –ki, sayıları 4 bini buluyor- 45 yaş altı çalışanlarını BES’e sokmuş olacak. Sakın ola, ‘canım ne olacak Ocak değil de Şubat sonu yaparım’ demeyin, sadece yanlış yapmakla kalmazsanız, hem çalışanlarınızın o bir aylık birikiminden dolayı oluşacak kayıptan sorumlu olacaksınız hem de para cezası ödeyeceksiniz. Tavsiyem, şimdiden, emeklilik şirketleri ile görüşmelerinizi yapın, geç kalmayın.