Protein takviyesi kas yapar mı? (5 soru 5 cevap)

Sporcu ürünlerini pazarlayanlar ne kadar şişirirlerse şişirsinler bu ürünlerin kas yapımına ek bir fayda sağladıklarını söylemek çok zor. ‘BCAA’ kısaltılmışıyla bilinen dallı zincirli aminoasitlerin özünün, “lösin, izolösin, valin”in ise minik bir ayrıcalıkları var. Bu üç aminoasit bedende protein üretimini teşvik edebiliyorlar. Ama bunlara da fazla yüklenmenin anlamı yok. Günlük BCAA tüketimi hiçbir koşulda ve asla 5 gramı aşmamalı. Eğer tüketilecekse de yanında mutlaka B6 ve B1 vitamini desteği alınmalı. Protein istiyorsanız et, yoğurt, yumurta, balık ne güne duruyor?

SU İÇMEK ÖDEM YAPAR MI?

Ödem özellikle kadınların sık şikâyetçi olduğu yaygın bir sorun. Bazen ciddi hastalıklara da işaret edebileceği için önemli bir belirti. Örneğin karaciğer, kalp, böbrek yetmezliğinde, protein eksikliğinde, alerjik reaksiyonlarda, östrojen ve progesteron içerikli ilaçların kullanımında ödem ortaya çıkabiliyor. Kortizon kullanımının da ödemi tetiklediği kesin. Su içmenin ödem yapacağı bilgisi ise kesinlikle yanlış bir bilgi ya da eski, modası çoktan geçmiş bir şehir efsanesi. Tersine, düzenli su tüketimi ödem oluşumunu engellemede en etkili önlemlerden biri! Eğer ödem sorununuz varsa su değil, tuz tüketiminizi azaltın. Hormonal durumunuzu yeniden gözden geçirin. Fazla kilonuz varsa verin. Beslenme durumunuza daha çok sebze ekleyin. Ve her gün 5000 adım yürüme egzersizi yapmayı ihmal etmeyin.

ISPANAK DEMİR DEPOSU MU?

Ispanak bilinenin aksine kâfi miktarda demir içermiyor. Daha da önemlisi içindeki demir bitki kaynaklı, yani “hem olmayan demir” grubunda olduğu için çok küçük bir kısmı, en fazla yüzde 5-8’i emilebiliyor, gerisi bağırsaklar yoluyla dışarı atılıyor. Eğer ıspanak kıymalı ya da etli olursa, yani hayvansal kaynaklı hem demiriyle birlikte kazanılırsa ıspanak demirinden de faydalanabilmemiz mümkün olabiliyor. Unutmayın, bitkisel demir yeteri kadar emilmez. Doğru olanı bitkisel ve hayvansal olan kaynakları birlikte tüketmek. Emilimi artırmak için de C vitamini zengini taze meyve ve sebze gibi besinlere yüklenmektir.

SUDAKİ KALSİYUM BÖBREK TAŞI YAPAR MI?

İçme suyunda bulunan kalsiyumun böbrek taşı yapması zannedilenin aksine pek mümkün görülmüyor. Uzmanlar tam da tersine kalsiyumdan zengin mineral zengini su içmek böbrek taşı oluşumunu engelleyebilir diye düşünüyor. Kısacası, mineral zengini sert suların böbrek taşı açısından ciddi bir risk oluşturdukları söylenemez. Taş oluşumuna yatkın kişiler her türlü suyu sık ve bol içebilirler.

POTASYUM HAPI YUTALIM MI?

Sözü uzatmadan yanıtımızı hemen verelim: Yutmayalım! Potasyum neredeyse her besinde bulunabilen, yani çok kolay kazanılabilen değerli ve vazgeçilmez bir mineral. Kalp-damar ve sinir sistemi sağlığının da vazgeçilmezi. En az potasyum suda var! Etten süte, meyveden sebzeye pek çok besin ise tıka basa potasyum dolu. Günlük potasyum ihtiyacı bu besinlerle rahatlıkla karşılanabiliyor. Badem, fındık, fıstık, kuru erik, kuru kayısı, kuru incir potasyum zengini atıştırmalıkların ilk akla geleni. Kivi, muz ve şeftali potasyum deposu meyveler. Ispanak, roka, rezene gibi yeşil yapraklılarda da bol miktarda potasyum var.

Prof. Dr. Osman Müftüoğlu
ntvyesorun@ntv.com.tr