Ben ne kadar bilirim

Normalde televizyon izlemem, ya ilgimi çeken bir film, ya belgesel ya da genel kültür yarışması varsa onu izlerim. “Ben Bilirim” de onlardan biri. Büyük ihtimalle bir çoğunuz bu yarışma programını öyle veya böyle biliyorsunuzur. Televizyonda yayınlanma saati tam akşam yemeğine denk geldiği için, kayda alıp daha sonra ailece izliyoruz.

Yarışmanın formatını güzel oluşturmuşlar. Her birinde buton olan 4 masa var, 4 yarışmacı bulunuyor. Sorulara butona basarak cevap verebiliyor. Cevap hakkını kullanamayan kişiden sonra, hızlı olan butona tıklayarak cevap verebiliyor. Yarışma, Isınma, Asıl Yarış ve Final olmak üzere 3 bölümden oluşuyor. İlk 2 bölümde ekrana alfabe tablosu çıkıyor. Soruları, alfabedeki harflere gizlemişler. Yarışmacı, harf seçiyor, seçilen harf sorudaki cevabın içinde ipucu olarak geçiyor. Her harf 10 puan değerinde, cevapta bulunan harf sayısı, sorunun puanını oluşturuyor. Cevabı bulabilmek için harf ekrana geldikçe 10 puan düşüyor. Kalan harf kadar bilen kişi puan kazanıyor. Eğer harfi seçen kişi cevabı belirtilen sürede bulamazsa, diğer 3 kişiye cevap hakkı doğuyor, “Ben Bilirim” diyen butona basarak puan kazanıyor.

3. bölüm final olup, ilk 2 bölümde en yüksek puanları kazanan 2 yarışmacı hak kazanıyor. Bu sefer finalde 5 kategori ekrana içinde 2 harfle geliyor. Finalistler sırayla kategoriyi ve harfi seçerek soruları cevaplayarak kazanmaya çalışıyor. Program sonunda kazanana ödülü veriliyor.

Soru kategorileri günlük hayatımızda yer alan konu ve deyişlerden tutun, sosyal hayat, teknoloji, bilim, tarih, coğrafya, yemek, edebiyat, genel kültüre kadar her alanı kapsıyor. Bilgiler Türk Dil Kurumuna göre derleniyor. Yarışma herkese açık. Programa Türkiye’nin her yerinden katılan var. Türkiye’deki insan profilini görebiliyorsunuz.

Program sunucunun, kendini hiç bozmayan seviyeli, yerinde davranışları ve ölçülü esprileri yarışmaya ayrı bir hava veriyor ve eğlenerek izlemenizi sağlıyor. Programda kesinlikle laubali ve taşkın hareketler yok. Programa katılanların asıl amaçları, o ortamda hem eğlenmek, hem de kendilerini sınayarak güzel anı elde etmek. Program canlı yayınlanmamasına rağmen, studyoda yarışmanın ekran başında yarışmaktan daha zor olduğunu belirtiyorlar. Üstelik, program öncesi, arka planda yarışmacıları rahatlatmak amacıyla, sohbet ve alıştırmaların yapılmasına rağmen. Isınma bölümünde heyecandan öylece kalan yarışmacılardan, asıl bölümde açılarak finale yükselenler oluyor.

İnsan psikolojisi, stüdyoda ortamdan kaynaklı heyecan olması çok doğal. Dikkatimi çeken şu ki, bazı yarışmacıların, çok sakin durarak, hemen her soruya ya da çoğuna anında cevap verebilmeleri ve açık ara puan kazanmaları. Bazılarının ise en basit soruda öylece kalması. Ekranda cevap ipuçlarıyla “Ben Burdayım” diye bağırıyor, sadece tahmin etse, cevap verebilecek, kilitlenip kalıyor. Kendine güvenerek, orda eğlenceli zaman geçirmek ve anı elde etme düşüncesine saygım var. Hepimizin en doğal hakkı. Ancak farkına vardığım şu ki, araştırma, inceleme, kitap okuma konusunda çok zayıfız. Bu konuda şapkamızı önümüze koyarak ne kadar düşünüyor ve kendimizi ne kadar sorguluyoruz? Amacım kimseyi eleştirmek veya yermek değil. Hepimizin içinde çok farklı konularda cevher var. Yaşadığımız hızlı hayat koşulları mı, yoğun iş tempusu mu, sosyal medyanın hayatımızın tam ortasına oturup bize zaman bırakmayışı mı….

Asıl nedeni kendimizi rehavete bırakıp boşvermiş olmak. Yoksa hepimiz gerçekten “Ben Bilirim” diyecek kapasitedeyiz.