Sırt çantası ve sağlık problemleri!

Okullardaki öğrencilerimizin yıllardır yaşadığı çok önemli bir sağlık sorununa dikkat çekmek istedim.

Anaokulundan tutun da ilk öğretim, lise ve hatta üniversiteye giden tüm öğrencilerin hepsinde bir    sırt çantası vardır. İnsanlarda kemik büyümesi 18 yaşında durduğundan, 18 yaş altındaki çocuklarda omurga sağlığı açısından bu ağır çantalar, ciddi problemlere sebep olmakta ve ilerde belki de ömür boyu çekecekleri bazı hastalıklara maruz kalmalarına neden olmaktadır.

Yapılan araştırmalar neticesinde görüldü ki, çocukların sırtlarındaki bu çantaların ağırlığı 8 ila 24 kg arasında değişmektedir. Bir de öğrencinin yürüdüğü mesafenin uzunluğu ve sırtında tuttuğu süre ne kadar artarsa problemlerin görülme sıklığı ya da sıkıntının ciddiyeti daha da katlanmaktadır.

Bu kadar ağırlığı bu çocukların sırtına vermek, başta boyun olmak üzere, sırt bel ve hatta dize aşırı baskı yapmasına neden olmakta ve baskı da omurga ve kemiklerde bozukluklara yol açmaktadır.

AĞRI en çok görülen sorun olup, sıklıkla boyun ve sırt ağrısı şeklinde ortaya çıkmaktadır. Geçmeyen boyun ağrısı çocukları ciddi derecede rahatsız etmekte, aile ya da öğretmenler bunun farkında değilse sorun kronik hale gelmektedir. Uzun süreli boyun ve sırt ağrısı, çocuğun derste ders dinlemesine ve hatta dersi derste öğrenmesine engel olabilmektedir. Küçük yaşta bu tür kronik (uzun süreli) ağrılara maruz kalan çocuklarda ileride ‘‘ Boyun Fıtığı ve ‘‘ Fibromiyalji ‘’ gibi tedavisi uzun sürebilen ve hatta ameliyatlara kadar uzanan bu ciddi sağlık problemleri kişinin sosyal ve çalışma hayatını da olumsuz olarak etkileyecektir.

Daha önceki yıllarda 30 lu yaşlardan sonra görülen bu rahatsızlıklar, artan sırt çantası ağırlıkları ile artık daha erken yaşta görülmektedir. Bu rahatsızlıkları tedavi eden ve gerektiğinde ameliyatlarını yapan bir uzman doktor olarak, benim şu anda 11 yaşında hastalarım bulunmaktadır. Özellikle çağın vebası olarak bilinen ve artık genç ve orta yaş döneminde çok sık görülen, tedavisi de zor olduğundan imkansız olarak bilinen ‘‘ Fibromiyalji Hastalığı ‘’ nı Türkiye’de ve Dünya’ da en çok tedavi eden hekim ben olduğumdan buradan tüm velilere ve öğretmenlere sesleniyorum ;  lütfen öğrenci ve çocukların sırt çantalarındaki ağırlıkları azaltın.

FITIK, en sık görülen ikinci sağlık problemidir. Boyun fıtığının yanı sıra  ‘‘ Bel Fıtıkları‘’ da çok sık oluşur. Türk toplumunun % 90 ı hayatının belirli bir döneminde ‘‘ Bel  Ağrısı ’’ ndan muzdarip olur. Bunun en sık sebebi de ağır kaldırmak (sırt çantası gibi), düşme ya da çarpma gibi travmalar ve araç kazalarıdır. Eğer kısa sürede bizim gibi uzmanlar tarafından tedavi edilmezlerse o zamanda bel fıtıklarına neden olacağı aşikardır.

Sizin ya da çocuğunuzun böyle bir şikayeti olduğunda, gideceğiniz doğru adres konunun uzmanı  yani omurga hastalıkları uzmanı olan ‘‘ Nöroşirürji  Uzmanı ‘’ yani Türkçe açılımı ile Beyin, Sinir ve Omurga Cerrahları (benim gibi) olmalıdır, ikinci sırada fizik tedavi uzmanları olabilir. Ama asla ortopedi uzmanı pratisyen hekim, aile hekimi, fizyoterapistler ya da masörler olmamalıdır, aksi halde tanı ve tedavide gecikme ve zaman kaybı yaşarsınız, bu da hastalığınızın kronikleşmesine neden olur.

SKOLYOZ, sırt çantalarının neden olabileceği üçüncü önemli omurga bozukluğu hastalığıdır. Doğuştan anne karnında omurga şekillenirken oluşan küçük bozuklukların üzerine öğrencilik hayatı boyunca taşınan o çok ağır sırt çantaları ‘‘ Omurgada Eğriliklere ‘’ neden olur. Omurganın sağa ya da sola eğrilmesine skolyoz, öne doğru eğilmesine de kifoz adı verilir, ikisi aynı anda beraberce bulunabilir.

Bu bozukluklar, maalesef anne babalar tarafından erken yaşta farkedilemez, sıklıkla 20-30 lu yaşlarda çekilen bir film ile ortay çıkarılmaktadır. Bu nedenle de tedavide çok ama çok uzun bir gecikme sıklıkla hastaları ameliyata sürüklemektedir. Halbuki ailelerin doğru bir uzmana giderek yaptıracakları iyi bir doktor muayenesinden sonra, şüphelenildiği takdirde boyun, sırt, bel ve kalçayı içine alacak şekilde çekilecek  ‘‘Skolyoz  Grafisi ‘’ isimli röntgen ile  ‘‘Erken Tanı‘’ konulabilir ve tedavisi kolayca yapılabilir.

DİZLERDE AĞRI, sırt çantasının neden olduğu ve pek de farkın varılamayan rahatsızlıklardan biridir. Öğrencinin sırtına verilen aşırı yük omurgaya, oradan kalçaya ve dize yükü iletir. Kemik yapısı zayıf olan ve henüz gelişmekte olduğundan ciddi diz ağrılarına ve eklem ve menisküs hasarlarına neden olabilmektedir.
   
          

Ayrıca dize oradan da ayaklara vuran aşırı yük, çocukların bacak ve ayak tabanı şekil bozukluklarına da neden olacağı da unutulmamalıdır. Bu nedenle veliler  ana okulu ya da ilk öğretim dönemlerinde yılda bir kez ayak tabanı ölçümleri yaptırarak taban şekil bozukluğu varmı yok mu belirlemeli, eğer varsa da öğrencinin ayağına özel yapılan ayakkabı içi özel tabanlık kullanmalılar.

ÇÖZÜM önerilerim; bu yüzyılda bu kadar ağır olan sırt çantasını çocuklara taşıtmaktan bir an önce mutlaka vazgeçilmelidir; ya dersler ve ödevler  tablet bilgisayarla yapılmalı, böylece öğrenci yük taşımamalıdır; ya da bu çözüm maliyetli olarak görülüyor ise o zaman aynı kitaptan ikişer tane öğrencilere dağıtılmalıdır. Böylece kitabın birini okul sırasına, diğerini de kendi evine koyar ki, bu durumda sadece kitaplardan çok daha hafif olan okul defterlerini taşıması söz konusu olacaktır.

Çocuklarımız göz bebeğimiz, çocuklarımız umudumuz, çocuklarımız geleceğimizdir. Onların sağlığı bizim için her şeyden önce gelmelidir. Tüm öğrenci velileri ve öğretmenler, ağır sırt çantaları ile ilgili yukarıda belirttiğim tüm uyarılara mutlaka kulak veriniz ve gereken hassasiyeti göstererek alınması gereken tedbirleri  de lütfen alınız. Çocuklarımızı bu yükten mutlaka kurtarmalıyız.

AĞRIYI ÇEKMEK ASLA KADERİNİZ  DEĞİLDİR ! AĞRI DÜNYASI KLİNİKLERİNDE  Bİ’ DÜNYA TEDAVİ UYGULUYORUZ.

Op. DR. İSMAİL AKDEMİR
Ağrı Dünyası Klinikleri Medikal  Direktörü