İstanbul °C
Tavrınız neden IQ’nuzdan daha önemlidir?
Başarı söz konusu olduğunda zeki olarak dünyaya gelmiş kişilerin bizi gölgede bıraktığını düşünebiliriz. Ama Stanford Üniversitesi’nde yapılan yeni araştırmalar bu fikrinizi (ve tavrınızı) değiştirecek.
Psikolog Carol Dweck kariyerinin tamamını tavır ve performans üzerine çalışarak geçirdi ve son çalışmaları gösteriyor ki başarı yolunda tavrınız IQ’nuzdan daha fazla öngörü sağlıyor.
Dweck insanların tavırlarının iki kategoriye ayrıldığını keşfetmiştir: Sabit Anlayış, Gelişime Açık Anlayış.
Sabit anlayışta siz kim olduğunuzu bildiğinizi varsayıp değişmeyeceğinize inanırsınız. Bu anlayış zor anlarda sorunlar yaratır çünkü üstesinden gelebileceğinizden daha zor görünen bir sorun sizi çaresiz ve umutsuz hissettirir.
Gelişime açık kafa yapısına sahip olan insanlar çaba gösterdikleri taktirde gelişebileceklerine inanırlar. Düşük IQ’ya sahip olsalar bile sabit fikirli insanlardan daha iyi performans sergilerler çünkü onlar zorlukları kendilerine yeni bir şeyler öğretme fırsatı sunan durumlar olarak görürler.
Genel görüş, bir kapasiteye sahip olmayı, zeki olmayı ve güven aşılamayı önerecektir. Bu doğru ama sadece gidişat kolayken. Hayatta belirleyici faktör, aksiliklerin ve zor durumların üstesinden gelmenizdir. Gelişime açık kafa yapısına sahip olan insanlar aksiliklere kolları açık bir şekilde meydan okurlar.
Dweck’e göre, hayatta başarı başarısızlıkla nasıl baş edeceğinizle ilgilidir. Gelişime açık kafa yapısına sahip olan insanların başarısızlığa yaklaşımını şu şekilde açıklıyor:
“Başarısızlık bir kaynaktır, biz ona başarısızlık deriz ama o biz şunu anlatır: Sen bir problem çözücüsün. Bu şekilde olmadıysa farklı bir yolunu bul.”
Yukarıdaki tabloda hangi tarafa düştüğünüzün bir önemi yok. Kendinizde bazı değişiklikler yapıp gelişime açık bir yapıya kavuşabilirsiniz. Aşağıdaki stratejiler anlayışınız üzerinde ince bir ayarlama yapacak ve mümkün olduğunca gelişime konsantre olmanıza yardımcı olacaktır.
Çaresiz Kalmayın. Hepimizin çaresizlikte dibe vurduğu anlar vardır. Burada sınavımız bu duyguya nasıl tepki vereceğimiz ile alakalıdır. Ya bunun bizi dibe çekmesine müsaade ederiz ya da bu durumdan bir şeyler öğrenip ilerleme kaydederiz. Çaresizlik duygularına yenik düştükleri takdirde asla başaramayacak olan sayısız başarılı insan vardır: Walt Disney “hayal gücünden yoksun olduğu ve hiç iyi bir fikri olmadığı” için Kansas City Star’dan kovulmuştur. Oprah Winfrey hikayelerine “çok fazla duygusallık kattığı için” Baltimor’daki TV Anşorluğu işinden kovulmuştur. Henry Ford’un Ford’daki başarısından önce iki tane başarısız araba firması vardır ve Steven Spielberg USC Sinematik Sanatlar Okulun tarafından defalarca reddedilmişti. Bu insanlardan herhangi birinin sabit anlayışta olduğunu bir hayal edin ne olurdu? Onlar red edilmelere yenik düşüp umutlarını kaybederlerdi. Gelişime açık bir anlayışa sahip olan insanlar çaresiz hissetmezler çünkü onlar başarılı olmak için başarısız olup tekrar sıçramaya istekli olmaları gerektiğini bilirler.
Tutkulu Olun. Güçlü insanlar acımasızca tutkularının peşinde koşarlar. Her zaman bir yerlerde senden daha yetenekli birileri çıkacaktır ama sen bu yetenek eksikliğini tutkuların ile telafi edebilirsin. Güçlü insanların tutkusu onların mükemmelliği amansız takip etmeye iten şey dir. Warren Buffet en doğru tutkularınızı 5/25 tekniği olarak adlandırdığı teknikle bulmanızı öneriyor: En çok önemsediğin 25 şeyi bir yere not al sonra en alttan başlayarak 20 tanesinin üstüne çizik at. Geriye kalan 5 tanesi senin gerçek tutkularındır. Kalan hepsi sadece dikkat dağıtır.
Harekete Geç. Açık görüşlü insanların korkularının üstesinden gelmesi bizden daha cesur olduklarından değil,sadece korku ve endişenin şok edici duygular olduğunu ve bu şokun üstesinden gelmenin en iyi yolunun harekete geçmek olduğunu bilmelerinden dir. Gelişime açık insanlar güçlüdürler ve güçlü insanlar ilerleme kaydetmek için gerçekten mükemmel bir zaman olmadığını bilirler. O halde neden böyle bir zamanı beklesinler. Harekete geçmek hata yapma yönündeki bütün endişeni pozitif enerjiye dönüştürür.
Daha fazla yol kat et. Güçlü insanlar en kötü günlerinde bile her şeylerini verirler. Her zaman daha fazla yol almak için kendilerini zorlarlar. Bruce Lee’nin çıraklarından bir tanesi her gün onunla 3 mil yol koşardı. Bir gün tam 3 mil tabelasına ulaşacakken Bruce, “Hadi 2 mil daha koşalım.” Öğrencisi yorgundur ve “İki mil daha koşarsam ölürüm.” Bruce’un cevabı? “O zaman koş” Öğrencisi beş mili bitirdiğinde baya sinirlenmişti. Bitkin ve sinirli bir halde Bruce’un karşısına çıkar ve Bruce’un yorumunu bekler,Bruce’un yorumu “Bırakırsan ölmekten bir farkın kalmaz. Sürekli olarak fiziksel ya da başka ne şekilde olursa olsun yapabildiğin şeylere sınır koyarsan bu geri kalan tüm hayatını etkileyecektir.Bu işine,ahlakına,bütün benliğine etki edecektir.Sınırlar yoktur.Yokuşlar vardır ama orada kalmamalısın.Onların ötesine gitmelisin.Bunu yapmak seni öldürecekse öldürür. İnsanın sürekli olarak seviyesini aşması gerekir.”
Her gün biraz daha iyisini yapmazsan, o halde büyük olasılıkla her gün daha kötü duruma gidersin-ve bu nasıl bir hayat olur ki?”
Sonuçları Bekle. Gelişmiş anlayışa sahip insanlar zaman zaman başarısızlığa uğrayabileceklerini bilirler fakat onlar asla bunun sonuç beklemelerinden geri kalmalarına sebep olmasına izin vermezler. Sonuç beklentisi motive kalmanızı sağlar ve güçlenme döngüsünü besler. Bütün hepsinden sonra hala başaramayacağını düşünüyorsan o zaman neden rahatsız olasın?
Esnek ol. Herkes beklenmedik sıkıntılar ile karşılaşır. Gelişime açık anlayışa sahip insanlar sıkıntıları kendilerini başarmaktan geri tutan bir şey olmanın tam aksine gelişimin anlamı olarak görürler ve ona kucak açarlar. Beklenmedik bir durum güçlü bir insanı zorladığında onlar sonuç alana kadar beklerler.
Bir şeyler istediğiniz şekilde gitmediğinde şikayet etmeyin. Yakınmak sabit zihniyetin açık bir işaretidir.Gelişime açık insanlar her şeyde bir fırsat arar bu yüzden yakınmanın onların yanında yeri yoktur.
Sonuç Olarak
Küçük şeylere nasıl tepki verdiğinizi takip ederek, yukarıdaki tablonun sağ tarafında yer alamk için her gün çalışabilirsiniz.
Siz gelişmiş bir anlayışa mı sahipsiniz. Lütfen aşağıdaki yorum bölümünde fikirlerinizi benimle paylaşın ki benim size verdiklerim kadar ben de sizlerden bir şeyler öğreneyim.
Çeviri: Azmi Ulaş
YORUMLAR