Borsa – dövize endeksli mevduat faiz İlişkisi nedir?

Dövize endeksli mevduat faizi planı ile birlikte borsada çok sert düşüşler ve TL’de aynı oranda çok sert değerlenme yaşandı. Peki dövize endeksli mevduat ile borsa ve faiz arasındaki ilişki nedir? Dövize endeksli mevduat faizi uygulaması başarılı olursa borsayı nasıl etkiler?

Ekonomistler borsa ile faiz arasında ters korelasyon olduğunu söylerler. Faiz artınca parasal disipline gidilir ve genelde borsalar düşer. Daha açık bir ifadeyle belirtmek gerekirse Türkiye’de faizler ile borsa endeksi (yani hisse senetlerinin değerleri) arasında ters yönlü güçlü bir ilişki görülüyor. Bu durumda faizlerin yükseldiği dönemde borsa endeksinin düşmesi ya da faizlerin düştüğü dönemde borsa endeksinin yükselmesi beklenmelidir.
Bunu ölçen korelasyon ile arasında ters ilişki varken enflasyonun artığı, likiditenin bol olduğu ortamlarda ise borsa yükselir.

Bu iki değişken arasındaki ilişkinin böyle olması normaldir. Çünkü borsa yani hisse senedi yatırımı da tahvil veya mevduata yatırılan para da aynı kaynaktan beslenen iki plasman çeşididir. Yani kişiler ve kurumlar tasarruflarını bu tür spekülatif plasmanlarda değerlendirmeye karar verdiklerinde karşılarında başlıca iki finansal yatırım alternatifi bulunmaktadır: (1) Tahvil almak veya bankada mevduat yapmak ve dolayısıyla faiz geliri elde etmek, (2) Hisse senedi satın almak ve dolayısıyla borsa getirisi elde etmek. Sonuçta faizlerin yükseldiği bir dönemde bu tür plasmanların tahvil ve bonoya, faizlerin düştüğü bir dönemde ise borsaya yönelmesi doğaldır.

Uğur Gürses: Ülke ‘yoksulluk tüneline’ sürüklenirken TIKLAYINIZ!

Bu iki değişken arasındaki ilişkiyi belirleyen yani aktif konumdaki gösterge faizdir. Borsanın hangi yönde gelişeceği faizin durumuna bağlıdır. Türkiye’de hükümetlerin Özal’dan bu yana üzerinde en fazla durduğu ekonomik göstergeler büyüme oranı ve borsa endeksidir. Büyüme reel ekonominin, borsa endeksi de finansal ekonominin yönünü gösteriyor.

Reel ekonomide büyümenin düşük olduğu bir dönemde borsanın yükselmesinin yani finansal ekonominin büyümesinin, geleceğe dönük algıyı olumlu olarak etkileyeceği açıktır. Faizlerin düşürülmesi konusundaki siyasal baskılara bir de bu gözle bakmak gerek.

Dövize endeksli mevduat planı borsayı nasıl etkiler?

Uzmanlar düzenlemenin borsayı kısa vadede olumsuz etkileyeceğini orta vadede ise yeniden büyüme ve karlılık temasıyla ilginin yeniden oluşacağını söylüyorlar.

Global Yatırım analizi

Düzenlemenin 3,6,9 ve 12 aylık vadeler için geçerli olması ve tüm bankalarda (katılım hariç) uygulanacak olması dolayısıyla söz konusu uygulamanın kapsamlı olduğunu ve TL’ye yönelim konusunda etkili olabileceğini düşünüyoruz. Bu durum, son dönemde etkili olan getiri arayışı ile riskli varlıklara yönelim eğilimini azaltabilir ve bu anlamda borsaya olan yatırımcı ilgisinin kısa vadede azalmasına yol açabilir. Bununla birlikte kısa vadeli realizasyonun ardından yeniden büyüme ve karlılık temasıyla seçici olarak yatırım ilgisi oluşacağını tahmin ediyoruz.

YASAL UYARI

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.