CDS (Credit Default Swap) nedir, CDS borsa ilişkisi nedir, cds nasıl yorumlanır?
Credit Default Swap kısa ismiyle CDS, sabit getirili bir menkul kıymete ait kredi riskini bir ve daha fazla tarafa transfer etmeye yarayan bir takas anlaşmasıdır.
CDS satın alan taraf ilgili sabit getirili menkul kıymetin vadesine kadar CDS’i satan tarafa ödeme yapar. CDS’i satan taraf ise ilgili sabit getirili menkul kıymeti ihraç edenin temerrüde düşmesi veya ödemelerin kısmen ya da hiç yapılmaması durumunda, sabit getirili menkul kıymeti satın alan tarafa ilgili sabit getirili menkul kıymet için ödenen miktar ve kupon faizleri kadar ödeme yapmayı taahhüt eder.
CDS kredi riskini gösterir. Yüksek olması riskin yüksek olduğu anlamına gelir. Ülkelerin CDS değerleri ülkelerin risk değerlerini göstermektedir.
Libor Nedir? Libor nasıl hesaplanır ve neden önemlidir? Tıklayınız!
Elinde tahvil ve benzeri finansal araçlar bulunduranlar vade sonundaki alacağını belirli bir bedel karşılığında ödenmeme riskine karşı CDS ile bir tür sigortalamaktadır.
Tahvil ve benzeri finansal araç alınan ülkenin riskine göre belirli bir maliyeti CDS işlemi yapan kuruluşa ödenmekte ve böylece söz konusu borçlanma araçlarının ödenmeme riski CDS işlemi yapan kuruşa devredilmektedir.
CDS ile Ülke Riski İlişkisi
CDS rakamları artık aynı zamanda ülkelerin risk durumlarını ortaya koyan bir gösterge haline gelmiştir. Bir ülkenin borçlanma aracı için ne kadar yüksek CDS ödeniyorsa ilgili ülke riski o kadar yüksektir. Aynen sigortalama işlemlerinde, riskli enstrümanlarda risk primlerinin artması gibi.
CDS Rakamları Nasıl Yorumlanır?
Her 100 CDS baz puanı için %1 oranında bir maliyet söz konusudur. Bunun anlamı, CDS primi yüksek ülkeler veya ülke içerisindeki kurumlar borçlanma ihtiyaçlarını karşılamak için daha yüksek maliyetlere katlanmak durumunda zorunda kalır.
Temerrüt nedir? Temerrüte düşünce ne olur? Tıklayınız!
Örneğin Türkiye’nin 13 Aralık 2018 tarihindeki 5 Yıllık CDS puanının 370.34’tür. Bunun anlamı, Türkiye’nin yatırımcının tahvilini ödenmeme durumuna düşmesi haline karşı söz konusu borçlanma araçlarını sigortalatmak ilgililer %3.70 oranında bir maliyete katlanılması gerekir. Bu nedenle, CDS puanlarındaki artışlar ülkenin ve ülkedeki kurum ve kuruluşların yurtdışı piyasalardan borçlanma maliyetini artıran bir unsurdur.
Arbitraj nedir? Küçük yatırımcı arbitraj yapabilir mi? TIKLAYINIZ!
Tablo: Türkiye’nin Tarihsel Süreçte CDS Puanlarındaki Değişimler
CDS, Borsa, Faiz İlişkisi Nedir?
CDS priminde ki farklılıklarla doğru orantılı olarak Borsa İstanbul ‘da endeks farklılıkları yol açmaktadır. Kredi Temerrüt Risk primlerinin düşmesi durumunda bütün endeksler buna bağlı olaraktan yükselişe geçiyor ve bunların arasında borsa İstanbul endeksleri de yer almaktadır.
Swap nedir, faiz swapı hangi borsalarda var? TIKLAYINIZ!
Yabancı yatırımcılar bir ülkeye yatırım yaparken, o ülkenin sadece tahvil faizini değil rasyonel olarak o borcu geri ödeyip ödeyemeyeceğini de hesaba katar. Yabancı yatırımcıların bu yüzden bir gözü de merkez bankaların politika faizi üzerindedir. Politika faizi yabancı yatırımcılar için işaret, para politikası için önemli bir göstergedir.
CDS VE EKONOMİ İLİŞKİSİ
CDS ile yatırım ortamı arasında da birebir ilişki var. Kredi notları ülkeye gelebilecek yatırımları etkilediği kadar, CDS primleri de yatırım miktarını etkilemektedir. Kredi derecelendirme kuruluşlarının ülkelere verdiği notların ekonomik faktörlerden ziyade siyasi notlar olması ve sübjektif değerlendirmeler olması hasebiyle, CDS kredi derecelendirme kuruluşlarının notlarına ikame edilebilme potansiyeli bulunmakta.
Türkiye, 1994-2012 yılları arasında kredi derecelendirme kuruluşlarından yatırım yapılabilir seviyede notu olmamasına rağmen, düşük CDS primi ile bu dönemde tarihinin en yüksek doğrudan yabancı yatırım çeken ülkelerden birisi oldu.
Libor Nedir? Libor nasıl hesaplanır ve neden önemlidir? TIKLAYINIZ!
Türkiye, 2006 yılında 20 milyar dolar doğrudan yabancı yatırım çekerken 2017 yılında bu rakam 22 milyar dolara ulaşmıştı.
Bu durum şunu gösteriyor ki, özellikle konjonktürün ülke lehine gelişmesiyle CDS priminin düşme eğilimine girme ihtimali, ülkeye sermaye girişini hızlandırabileceğini ve yatırımları artıracağına işaret ediyor. Dolayısıyla CDS priminin düşmesi ekonomik büyümeyi de hızlandırıcı bir etki yapacağı öngörülmekte.
CDS NEDEN YÜKSELİR?
Ülke risk primleri, sadece ekonomik göstergeler ile ilgili olmayıp, sosyal, siyasi, dış politika konularında hükümetlerin izlediği politikalara göre de değişebilmektedir. Yani CDS hem iç faktörler hem de dış faktörlerden etkilenmekte.
Borsadan para kazanmak mı ama nasıl? TIKLAYINIZ!
Türkiye’nin CDS primi, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında sahip olduğu kredi notunun yatırım yapılabilir seviyenin altına düşmesi ile artış trendine girdi. En son geçen yıl Ağustos ayında kurlarda meydana gelen hareketlilik ve ABD’li rahip Brunson olayı nedeniyle Türkiye ve ABD arasında meydana gelen gerginliğin ardından 2018 yılı Eylül ayında en yüksek seviye olan 577 puana kadar yükselmişti.
Sonraki dönemlerde ise kurlardaki hareketlilik azalınca risk primi düşüş trendine girmişti.
Ancak son dönemlerde 31 Mart yerel seçimlerindeki siyasi gerginlik, uluslararası kurum ve kuruluşlarının açıkladığı ekonomik raporlar risk primi artışı üzerinde etkili olmuşa benziyor.
Forex nedir ve Forex piyasasına ilgi neden canlı? TIKLAYINIZ!
Diğer yandan ABD ile S-400 konusunda şu anda devam eden gerginliğin de risk primini tetiklediği görülüyor.
Ayrıca ABD ile Çin arasındaki ticaret görüşmelerinden sonuç alınamaması, ticaret savaşları ve küresel ekonomide daha güvenli varlıklara yönelim nedeniyle bizim gibi gelişmekte olan ülkelerin varlıklarına olan talebin azalması risk priminin yükselmesinin sebepleri arasında yer alıyor.
YASAL UYARI
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.