Döviz ve altın alım satımında vergi uygulaması, öncesi ve sonrası…

Merhaba,

Ekonomi Doktorunuz’da ilk makale deneyimime gündemde olan ve bize çok sorulan bir konu üzerine yazarak başlamak istedim.

Bilindiği üzere Bayramın ilk gününde Resmi gazete’de yayımlanan karara göre, döviz ve altın alım satımında uygulanan Banka Sigorta ve Muamele Vergisi (BSMV) binde 2’den yüzde 1’e yükseltildi.

Peki, piyasa da gelir artırıcı mı yoksa döviz ve altın alımı-satımını caydırıcı mı etkisi olacak?

24 Mayıs 2020 tarihli 31136 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 2568 sayılı karar ile ekonomi gündeminde önemli bir tartışma başlamış oldu. Kambiyo vergisinde ki artış tutarına neden ihtiyaç duyuldu ve beklenilen etkiyi gösterecek mi?

Döviz ve altın alım satımında uygulanan BSMV’nin binde 2’den yüzde 1’e çıkartılması ne anlama geliyor?Yeni kambiyo vergisi olarak bilinen bu karar ile her 100 dolarlık döviz satışında 1 dolar BSMV vergisi kesilecek.
Banka döviz ve altın hesaplarının banka toplam mevduatlarında çok önemli bir paya yükselmesi sonucu oluşan kambiyo vergisindeki artışa iyimser bakan ve geç kalındığını söyleyen ekonomistler kadar kambiyo vergisinin yastık altı yatırımları tetikleyeceğini söyleyen uzmanlar da az değil.

Altın alım satım işlemleri de kambiyo vergisine dahil

Gelir İdaresi Başkanlığı TBB ‘ye (Türkiye Bankalar Birliği) gönderdiği yazı ile kaydi altın alım –satım işlemlerinin de kambiyo işlemi olduğunu, fiziki teslimat olmaksızın yapılan döviz ve altın alım-satım uygulamalarının kambiyo işlemleri kapsamında değerlendirilip, yürüklükte kambiyo muamele vergisi hesaplanması gerektiği belirtildi.

Gelir İdaresi Başkanlığının görüşü de kaydi altın alış-satış işlemleri kambiyo işlemleri olarak değerlendirildiğinde bankalardaki vadesiz hesaplar ve yatırım hesaplardaki gibi fiziki teslimat olmaksızın yapılan altın satış işlemlerinde altın satış bedeli üzerinden yüzde 1 oranında Banka Ve Sigorta Muameleleri vergisi alınacağı oldu.

Döviz ve altın kambiyo vergisinin uygulanmayacağı işlemler ise açıklandı. Peki, döviz ve altın kambiyo vergisinin uygulanmayacağı işlemler neler?

1- Bankalar ile yetkili müesseselerin kendi aralarında veya birbirlerine yaptıkları kambiyo satışları
2- Hazine ve Maliye Bakanlığına yapılan kambiyo satışları,
3- Döviz kredisinin ödenmesine yönelik olarak döviz kredisi kullanılan ya da kullanımına aracılık eden banka tarafından kredi borçlusuna yapılan kambiyo satışları,
4- Sanayi Sicil belgesine haiz işletmelere yapılan kambiyo satışları,
5- İhracatçı Birliklerine üye olan ihracatçılara yapılan kambiyo satışları,

Kambiyo vergilerinin artırmanın etkileri neler?

Kambiyo vergilerinin artırılmasının iki ana etkisi olduğu biliniyor.

– Bir döviz ve altın alımından caydırmak
-Devletin vergi gelirlerinde artış

Kambiyo vergisinde daha önce durum neydi?

Bilindiği üzere 01.05.2008 tarihi itibari ile banka, sigorta şirketleri, döviz bürosu veya banker sayılanların kambiyo muameleri satış tutarı üzerinden hesaplanan kambiyo vergisi yüzde 0 idi. Bu oran 15.05.2019 tarihinde binde 1 ‘e yükselmişti. 01.12.2019 tarihinde ise 7194 sayılı kanun ile binde 2’ye yükselmişti.

Döviz ve altına talepte son durum

Ocak 2020’de bankalardaki altın mevduatı 11.8 milyar dolar iken bu tutar 08.05.2020 tarihinde 16.3 milyar dolara yükseldi. Katılım bankalarında ise aynı tarih aralığında bu miktar 3.3 milyar dolardan 4.6 milyar dolara yükseldi. Yıl sonuna kadar aynı hızda talep artışı devam ederse 40 milyar dolar rakamlarına ulaşılması çok doğal olarak görülüyor.

BSMV tahakkuklarında durum nedir?

2018 yılında binde binde bir üzerinden tahakkuk miktarı 18.472 milyon TL gerçekleşmiş. 2019’da binde 2 vergi artışı sonrası ise gerçekleşen BSMV tahakkuk miktarı 22 milyar 974 milyon TL’ye ulaşmış 2020’nin ilk dört ayında ise BSMV tahakkuku 8 milyar 869 milyon TL.

Son yapılan döviz ve altın BSMV tahakkukunun ise devlet gelirlerinde önemli bir pay oluşturacağı düşünülebilir. Döviz ve altın talebine etkisi ise izlenilip görülecek.

Sevgilerimle

Çiğdem Teker

YASAL UYARI

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.