Akıllı envanterler aptal envanterler

İş görüşmeleri hepimiz için zorlayıcıdır. Aday olarak girdiğimiz iş görüşmelerinde az çok kaygılanırız ama bu kaygıyı yansıtmamak için elimizden geleni yaparız. Olduğumuzdan daha özgüvenli, daha anlayışlı, daha dinlemeye istekli görünmeye gayret ederiz. İş görüşmesi yapan kişi bizim bu maskemize bakıp gerçek bizi tahmin etmek zorunda kalır.

Görüşmede bize sorulan soruların önemli bir bölümünü önceden tahmin edebilirsiniz. Efendim güçlü yanlarınız nedir? Gelişim alanlarınız nedir? 5 yıl sonra kendinizi nerede görüyorsunuz vs. Bu sorulara da daha önce hazırladığımız cilalanmış cevaplarımızı veririz. Görüşmeyi yapan kişi bu önceden hazırlanmış, hafif üzerinde çalışılmış cevaplardan bizi tanımaya çalışırlar.

Hem maskenin ardındaki gerçek insanı tanımaya çalışan, sorulara verilen cilalı cevapları yorumlamaya çalışan kişinin işi zordur. Ama işe alım yapanlar yalnız değildirler: kişilik envanterleri vardır.

Hepimiz en azından bir adet kişilik envanteri doldurmuşuzdur. Aralarında çok tanınmışları, çok pahalıları, çok yaygınları, külyutmazları vardır.

Envanterlerdeki soruları cevaplarsınız. Envanterin arkasındaki robot bu cevapları sayfalar dolusu bir rapora dönüştürür. Bu rapora bakarak size işe alacak veya terfiinize karar verecek kişi bir görüş oluşturur.

Çok ciddi şirketlerden gelen, çok yaygın kullanımı olan bu envanterlerin çok da akıllı olmadığını bir saniye bile düşünmeyiz. Ama lütfen şu sıraladığım sorunlara bakın ve siz karar verin.

1. Her kese tek tip rapor sorunu
Kullandığınız envanterlerden çıkan raporlara bir bakın. Büyük olasılıkla kullandığınız envanter tek tip envanterdir. Türkiye’de bir aile şirketinde muhasebe müdürü adayına da, Bolivya’da Satış Direktörüne de robot aynı değerlendirmeyi yapar. Yani durumsal değildir. Olabilir mi böyle bir değerlendirme!? Soru ne olursa olsun aynı cevap verilebilir mi? Aynı sektörde aynı ülkede iki firmanın doğru adayı bile farklıdır. Çünkü bu iki şirketin kültürleri farklıdır.

2. Uygunluğa değil özelliğe cevap verme sorunu
Bir de şu sorun vardır. Siz envantere bakarak şu soruya cevap ararsınız: bu kişi bu pozisyona uygun mu?. Envanter oysa başka bir soruya cevap verir. Bu kişi çatışmalarda geri atmaz, insan ilişkileri güçlüdür vs. E peki bu iyi mi kötü mü? Örneğin siz şu adrese nasıl gidilir diye soruyorsunuz ve sizin GPS iniz “geçeceğiniz yollar temiz, yol kenarında ağaçlar var” diye bir cevap veriyor. Olur mu!

3. Öğrenmeme sorunu
Kullandığınız envanterlerle işe aldığınız bir çok aday sonunda sizi hayal kırıklığına uğratırlar. Ama bu bilgiyi envantere yansıtamazsınız. Yani envanter hatalarından öğrenmez. Bin defa yanlış yapsa da envanter soruları aynı şekilde cevaplar. Ama yanlış işe alımı siz yaptıysanız bundan öğrenmeme lüksünüz olamaz.

Lütfen bu envanterlere verdiğiniz yüksek ücretlerden, fiyakalı yabancı isimlere, profesyonel sunumlara, size tepeden bakan şirket temsilcilerine kanmayın. Sorduğunuz soruya hep aynı cevabı alıyorsanız, sorunun cevabı değil de başka bir cevap alıyorsanız ve envanter hatalardan öğrenmiyorsa çekinmeyin “bu akıllı envanter değil” deyin.

IK’cılar başka firmalar ne kullanıyorlarsa kendileri de o envanterleri kullanmak isterler. Kimse sürüden kopmak istemez. Ama yanlış olduğunu bildiğiniz bir yaklaşımı her kes kullanıyor diye seçemezsiniz.

Günümüzde bilgisayarlar çok sayıda veriyi işleyebiliyorlar. İstediğiniz soruya net cevap vermek artık belli hata payları dahilinde mümkün. Hata payları da hızla düşürülebiliyor. Yapay zeka teknolojisi öğrenme özelliğine sahip.

Akıllı envanterler envanterleri tüm çalışanlarınıza uygulayıp, bu çalışanların özellikleri ve işe almak istediğiniz kişinin nitelikleri arasında ilişki kurup, işe alımlarda deneyimlenen başarıyı geri bildirim olarak alıp, gittikçe artan doğrulukta size tavsiyede bulunmakta.

Yeni yüzyılın, büyük verinin, yapay zekanın, dijital dünyanın nimetlerinden faydalanmak zamanı geldi.

İşe alımlar hepimiz için çok kritik kararlar ve bu kararları verirken kullandığımız aracın akıllı olmasını istemeye hakkınız var.

Ahmet Tamtekin
Motivation Buttons Akıllı Envanter
Kurucu Ortağı